Bugün 29 Ekim 2023. 100 yıl önce bugün yorgun ve yaralı bir millet umutsuzluk ve yok oluşun eşiğindeyken koca bir çınarın dallarına tutanarak varlığını sürdürebildi. Bir yandan İngiliz’i, diğer yandan Fransız’ı, Yunan’ı vatana dört bir yandan saldırıyordu. Halk onlarca savaştan bitap düşmüştü. Bütün bu kaosun içinden bir çınar yeşerdi. Bu çınarın adı “Cumhuriyet”ti. Mustafa Kemal onu bir tohum olarak ekmiş, itina ve sabırla büyütmüştü.
Bu millete çok uzak bir şeydi Cumhuriyet. Halk onu ilk kez tanıyor, onu bilmiyor, anlamıyordu çünkü o daha önce görmedikleri bir şeydi. Halkın Cumhuriyet ile birlikte hayatlarına girecek olan yeniliklerden haberi yoktu. Öte yandan Cumhuriyet onlarca dalı ve yaprağıyla umut olacaktı onlara, bu halka vaat edecek çok fazla şeyi vardı. Cumhuriyet’in dalları umut, yaprakları şifa oldu bu yaralı millete.
Cumhuriyet büyük bir hızla büyüyüp gelişiyordu, kökleri tüm vatanı sarmıştı artık. Önce halifelik kaldırıldı, devlet artık laikti. Ardından Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıktı. Böylece modern ve milli bir eğitim sistemi kuruldu, eğitimde birlik sağlandı. Sonrasında Medeni Kanun kabul edildi. Bu sayede aile içinde kadın ve erkek eşitliği sağlandı, kadınlar istedikleri mesleğe girme hakkına sahip oldu. Çiftçiden Aşar vergisi alınmıyor, tarım destekleniyordu. Cumhuriyet’in nimetleri bir bir kendini göstermeye devam etti. Halk memnundu ve olanlara alışmaya çalışmanın getirdiği bir heyecan içindeydi ancak Cumhuriyet bazılarınca hiç sevilmedi.
Zaman geçti, Cumhuriyet büyüdü. Bir dalı demokrasi, öteki eşitlik oldu. Artık o da muasır medeniyetler arasında boy gösteriyordu. Bu esnada diğer uluslar da hayret içindeydi. Mermilerin havada çarpıştığı, toprağının şehit kanıyla sulandığı bu memlekettin yeniden doğuşu, ulvi kurtarıcısıydı Cumhuriyet. Bütün milletler için örnekti. Kurucusu Mustafa Kemal ise artık dünyaca tanınan, sevilen ve büyük hayranlık duyulan bir liderdi. Arkasında hayatındaki en büyük eserini bırakarak aramızdan ayrıldı. Bugün ise Cumhuriyet 100 yaşında. İlk günkü gibi neşe ve şükranla kutlanıyor. Ne yazık ki bugün bile bütün dünyada karşıtları, düşmanları var ancak o sapasağlam ayakta, yıkılmak gibi bir niyeti yok.
Bizim için Cumhuriyet ulvi bir makama sahip. Ne Cumhuriyet ne onun getirdiği yenilikler ne de kurucusu unutulmayacak. Bugün kadın erkek eşitse, demokratik bir ülkede, özgürce yaşıyorsak, refah içinde ve modern bir hayata sahipsek hepsi de Cumhuriyet sayesindedir. Bu millet ister on yıllar hatta yüzyıllar sonra bile olsa Cumhuriyet’i hatırlayacak ve onu ilelebet yükseltecek. Bu yolda büyüklerin görevi ise cumhuriyetçi yeni nesiller yetiştirmektir. Cumhuriyetimiz daha nice yüzyıllar görecektir…