Eskiden insanlar bir tabloyu görmek için bile saatlerce yol gitmeye razı oluyorlardı. Teknolojinin sanat eserlerini bir tık uzağımızdaki mesafeye taşımasından önce az görülme şansları oldukları için insanlar da daha çok değer veriyorlardı. Şimdi ise bir sanat eserini görmemiz, bir konseri izlememiz, dünyanın öbür ucundaki müzeyi gezmemiz sadece bir arama motoruna erişmek istediğimiz şeyin ismini yazmamızla gerçekleşebilecek bir seviyede. Bu gelişmelerin çok elverişli olabileceği gibi tam tersi şekilde olumsuz yönleri de bulunmaktadır.
Özellikle şu an yaşamakta olduğumuz pandemi günlerinde bırakalım dünyanın öbür ucuna gitmeyi evimizden bile çıkamıyoruz. İşte tam da böyle zamanlarda biraz değişikliğe ihtiyacımız oluyor. Canımız Louvre Müzesi’ndeki Mona Lisa tablosunu mu görmek istedi, hemen online müze gezme seçeneği ile bir kaç saniye içerisinde orada olabiliyoruz. Bunlar sanat eserlerine kolay erişim alternatiflerinin sağladığı avantajlar fakat verdiği bu hizmetin yanında bazı şeylerin değerlerinden aldığı şeyler var mıdır?
Örneğin bir sanatçının sahneye çıkıp emek verip para kazandığı konser bileti parasını vermeden internetten canlı ya da kayıt edilmiş halini izlemek mümkün ancak bu ne kadar doğru? Bu tarz şeylerin önüne geçilmesi artık imkansız hale gelmiş olsa da o sanatçının para kazanmak için çıktığı ve saatlerce uğraştığı konserin binlerce insan tarafından hiç bir şey karşılığına izlenebilmesi bir nevi emeğe saygısızlık olmaz mı?
Veyahut bir başka örnek olarak bazı tabloların desenlerinin telif hakkı dahi sorulmadan her yerde kullanılması hem popüler kültürle karıştırıldığı için hem de haksız yere alındığı için değerini sekteye uğratmasını söyleyebiliriz. İnternet ortamında hiç zorluk çekilmeden bulunan bazı tablolar izinsiz çoğaltılma , satılma gibi suçlara da maruz kalıyor. Bu olaylar da o tabloyu yapabilmek için haftalarını hatta aylarını vermiş sanatçının emeğini bir anda çöpe atıveriyor ki bunun sanat eserleri ve sanatçılar üzerinde bıraktığı iz kötü oluyor. Çoğu sanatçı bu tarz şeyler yaşadıktan sonra heveslerinin ve motivasyonlarının onlara ilham veren şeylerle birlikte uçup gittiğini dile getiriyor.
Bir de kolay erişimin neredeyse en kötü boyutu olan korsan filmler var. Bir filmin çekilmesi için verilen emek kamere arkası ve kamera önü birlikte olmak üzere ölçülemeyecek kadar fazla olmasına rağmen film vizyona çıkınca aynı anda korsan ve yasal olmayan film sitelerine de düşüyor. Sinema salonlarına giden seyircilerle birlikte emeklerinin karşılığını alabilecek oyuncular, kameramanlar, yönetmenler daha yeni çıkmış, televizyona dahi düşmemiş olan filmlerini internette herhangi bir illegal film izleme sitesinde gördüklerinde verdikleri çabaların boşa gittiğini düşünmezler mi? Elbette düşünürler.
Sonuç olarak toparlamak gerekirse evet, teknoloji sayesinde sanat eserlerine, konserlere ya da bize uzak olan herhangi bir şeye erişmek bize çok kolaylık sağlayıp keyifli vakit geçirmemize yardımcı olmaktadır. Fakat bunun yanında hakları verilmeyip yasal olmayan yollarla değerli şeylerin bu kadar yayılması onların önemlerini tehlike altına alıp sarf edilen emeklerin karşılığının boşa çıkmasına da sebep olabilmektedir.