Gök taşları bilim kurgu filmlerinin vazgeçilmez unsurlarından. Klişe de olsa, yeri geliyor Dünya’nın sonunun gelmemesi için patlatılıyor, yeri geliyor yaşam ihtimali araştırılıyordu. Meteorlarla ilgili moda senaryo ise değerli metal ve elementleri barındırabildiği için kârlı bir yatırım olarak görülmesi.
NASA’ya verilen yeni görev ile bu durum artık senaryo olmaktan çıkabilir. “16 Psyche” adı verilen asteroid, Mars ve Jüpiter gezegenleri arasındaki yörüngesinde Güneş’in etrafında dönüyor. Çapı yaklaşık 240 kilometre ve lityum-platinyum çok değerli metallere sahip.
Uzay bilimcilerin paylaştığı verilere göre ‘Psyche 16’ adlı asteroitteki altın ve değerli metallerin toplam değeri 700 kentilyon dolar. Buna göre, eğer bütün bu kaynaklar eşit bir şekilde paylaşılırsa, dünyada yaşayan her kişinin 93 trilyon doları olacak. Fakat uzmanlar, ekonomi kuralları gereğince bunun mümkün olamayacağına dikkat çekiyor. Tedarik artınca fiyat azalacağı için teknik olarak bu kadar altın dünyaya getirilse ve piyasaya sürülürse, artık değeri kalmayacak. Dolayısıyla dünya ekonomisi tamamen çökmüş olacak.
Asteroit madenciliği dünyada yeni bir ekonomik sistemin kurulmasını gerektirecektir.16’ncı yüzyılda başlayan sömürgecilik yarışında Avrupa kıtası altın ve gümüş yapmaya başlamıştı. Bu durum toplumsal yapıda değişikliği de beraberinde getirmiş ve sınıfların yer değiştirmesine neden olmuştu. Uzay madenciliğiyle değerli metallerin dünyaya gelmesi de sömürgecilik dönemi Avrupa’sında yaşanan değişimlerin aynısının yaşanmasına neden olacaktır.
Uzay bilimcilerinin Psyche 16’ya yönelik tahminleri doğrulanırsa, bu durum yeni bir soruya kapı aralayacak: Uzay madenciliği mümkün mü? 1967’de, Washington’da kabul edilen ve 104 ülkenin imzasını taşıyan “Dış Uzay Anlaşması” uyarınca hiçbir özel veya kamu kuruluşu Ay’da ya da başka bir gök cisminde bulunan kaynaklarını işletemiyor. Ancak 1979’da imzalanan Ay Sözleşmesi’nde ise, Ay ve tüm gök cisimlerin kaynaklarının insanlığın ortak mirasının bir parçası olduğu ifade ediliyor. Buna göre bazı ülke ve özel kurumlar, uzay kaynaklarının insanlığın yararına kullanılabileceğini savunuyor. Fakat en son yapılan yasal değişiklikle birlikte uzay madenciliğine özel şirketler de dahil edildi ve asteroid madenciliği başlamış oldu.
Uzmanlar dünyada bulunan ve ekonomik değeri yüksek bakır, kalay, çinko, gümüş, kurşun ve altın gibi maden rezervlerinin önümüzdeki yüz yıl içerisinde tükeneceği tahmin ediyor. Üretimi giderek azalan platinyum ve kobalt gibi değerli elementlerin asteroitlerden çıkartılıp Dünya’ya getirilmesi olasılığını değerlendiriyor.
Araştırmalara göre en yakındaki 500 tonluk bir gök taşına uzay aracını gönderip ihtiyaç duyulan madenleri Dünya’ya getirmek, 10 yıllık süre içinde gerçekleşebilir. Tek bir asteroitten maden elde etmenin maliyetinin 2.5 milyar dolar civarında olabileceği tahmin ediliyor. Değerli madenlere sahip gök taşlarından çıkartılabilecek demir, nikel, titanyum, altın, manganez, paladyum ve tungsten gibi madenler var. Psyche 16’da altın dışında Dünya’nın demir ihtiyacının büyük bölümünü karşılayabilecek kadar demir olduğu da biliniyor.