GELİŞEN TEKNOLOJİ
Bu yüzyılın en önemli ve en çok konuşulan konularından biri. Yapay zekâ ve onun gelişimi bizi nasıl etkileyecek?
Teknoloji ile ne kadar çok şeyin değiştiğini şimdi fark ediyorum. İnsanların kimliğinin bir parçası olmaya başladı akıllı cihazlarımız. Genişleyen televizyon ekranları sağlımızı da değiştirmeye başladı. Anne ve babalarımızın geçmişini düşündüğümüzde ise sadece siyah beyaz görünen sokaklar geliyor aklımıza artık. Günümüz de ise parmak izlerimizi cihazlar daha kolay tarasın diye binlerce lira para harcıyoruz. Oysa parmak izlerimiz bizim güvenliğimiz değil miydi? Tabi ki de yeni teknolojileri tasarlayan şirketlerin bizim kimliklerimizi kendi çıkarları için kullanmamaları üzerine yasalar var. Ama siz hiçbir savaşın çıkarlar için başlamadığını gördünüz mü veya savaş yasalarının çiğnenmediği bir savaş duydunuz mu? Daha yeni yeni gelişen bu akıllı teknolojinin ne kadar çok soruya yol açtığını hepimiz az ya da çok haberlerde görmüşüzdür. Kişilerin sadece özel hayatını değil toplulukların üzerindeki etkisi de çokça tartışılıyor zaten. Peki, bu kadar çok riski bulunduran küçük teknolojilerimizin hiç mi yararı yok?
En basit örnektir haberleşmenin kolaylaşması. Çünkü insanlar kendi fikirlerinin karşı tarafa en hızlı şekilde ulaşmasını ister hep. Temel nedeni sabırsızlık olduğu halde insanlar bunu farklı şekilde isimlendirebiliyorlar. Ama yine de bütün bu akıllı cihazlarda bir gelişim söz konusu. Çünkü artık kendi düşüncelerini oluşturabilen ve kendi başına tepki verebilen yapay zekâlar söz konusu.
İki ana soru dünya teknoloji devlerini kasıp kavuruyor. Faydalı mı? Zararlı mı?
Yüz yıl öncesine baktığımızda şu anda yapılmayan onlarca meslek görüyoruz. Bunların çoğuna gelişen teknolojiden dolayı ihtiyaç duyulmuyor. Ama bir yandan da bu teknolojiyi hem geliştirmek hem de üretmek için gerekli olan bir sürü meslek türedi günümüzde. İnsanların birçoğunun gözünde çok önemli bir yere sahip olan doktorluk mesleğini bile çalabilecek bir yetenekte olan bu yapay zekâ neleri başarmaz ki değil mi?
O kadar çok bilim insanı oluşabilecek sorunları değerlendiriyor hâlâ. İnsanların çoğunun kişisel bilgilerine internet üzerinden ulaşabilecek ve herhangi bir zaafı olmayan bir robotu nasıl durdurursunuz peki? İnsanlara daha az iş yükü ve daha kolay yürütme işi sağlayacağı ve insanlık adına büyük bir gelişim olacağı bir kesin. Daha hızlı ve hatasız yapılan matematik işlemleri, daha kolay değerlendirilebilen ve ölçülebilen maddeler ve daha kolay ulaşım bazı yararlarından birkaç tanesi. İnsanların aklına gelemeyecek problemler veya çözümler sağlayacak bize. Bize imkânsız denilenlerin bile yapıla bildiğini gösterecek.
Yapay zekânın zararları hakkında çok konuşmak istemememin nedeni ise gelecekte yapabilecekleri konusunda emin olamamam. Düz baktığımız zaman insanlar tarafından üretilen bir şeyin insanlığı geçmesi beklenemez. Kim demiş ise çok doğru söylemiş öldürme yetkisi öldürmeme yetkisidir. Eğer ben kendi başına hareket edebilen bir şey yaratıyorsam bunu yok etme yetkisi de bende olmalıdır. Konuya bu açıdan baktığımız zaman her şey yerli yerinde görünüyor. Ama ben yapay zekâya yani kendi düşüncelerini oluşturan ve kendi çözümlerini üretebilen bir zekâyı engelliyebiliyorsam o zaman ben bağımsız bir zekâ oluşturamamışım ve hala kendi kontrolüm altında tutuyorum demektir.
Özge Köker