Bir ülkenin geçmişi, kültürü ve sosyal yapısı bir binadan anlaşılabilir. Binalar, şehirlerin geçmişine olan kapısında anahtar rolü oynar. Günümüzde maalesef görülen bir manzara ise, modern binalar inşaa etmek için tarihi ve değerli binaların yıkılmasıdır. Bana göre, bu durum, bir hiç uğruna kaç yıllık tarihi çöpe atılmaktadır. Tarihi binalar bir şehri özelleştiren unsurlardan biridir.
Mimar Sinan, Mimar Hayrettin, Mehmet İsa Efendi gibi değerli mimarlarımızın geçmişte tasarladıkları ve inşaa ettikleri binalar ülkemize tarihi doku katan binalardır. Aynısı yurt dışında bir sürü şehir içinde geçerlidir. Örneğin Roma’nın bu kadar çok turist ağırlayan bir şehir olmasının temel sebebi binaların insana verdiği görsel hazdır. Özel mimari teknikleriyle inşaa edilen Roma binaları şehirin bu denli sevilmesinin temel sebebidir.
Binaların önemine örnek verecek olursak, yeni bir coğrafyayı gezerken çoğu zaman en çok merak ettiğimiz unsur tarihidir. Eski binaları ve eskiden kalma yapıtları görmek, gezdiğimiz ülkeyi bizim için daha ilgi çekici hale getirir. Geçmişi görmek ve bu güne kadar yaşanmışlıkları bizzat hissedebilmek, binaların bize bir katkısıdır. Eski binaların cazibesinin bize verdiği duygu modern binalardan çok daha farklı ve nostaljik olur.
Gelecek nesillere bırakacağımız en büyük miras olan tarihimizi korumak ve binaları restore etmektir. Yeni binalar inşaa etmek uğruna tarihimizi yıkmak yerine tarihimizi korumak için restore çalışmaları gerçekleştirmek kesinlike daha iyi bir fikirdir. Tarihi dokusunu kaybetmeden binaların yenilenmesi oldukça önemlidir. Bu fikri bir kenara alarak, insan sağlığına tehditte bulunabilecek, yıkılması olası olan ve kullanılamaz halde olan yapıların yıkılmasını ve Türk mimarisi ile yeni yapıların inşa edilmesini doğru buluyorum.
Binaların önemini bir örnekle anlatabiliriz. Roma’ya gittiğimiz zaman, tarihi yapılar tarafından etkileniriz. Roma’da mimariye ve tarihe verilen değer sayesinde eski binalar özenilmiş bir şekilde restore edilmişlerdir. Güzel restorasyon ve bakım sebebiyle hiçbir tarih kaybolmamıştır ve bu yüzden Roma turistlerin her zaman öve öve bitiremediği bir şehir haline gelmiştir.
Kısacası, tarihi binalar ülkelere ve şehirlere sıcaklık katan, alanlarımızı görsel olarak güzelleştiren unsurlardır. Geleceğimiz ve geçmişimiz olan bu binaları, sağlamlaştırmalı ve tarihimize tutunmalıyız. Bilinçli yıkımlara göz yummamalıyız ve engel olabilmeliyiz. Şehirlerimizi güzelleştiren ve anlam katan tarihi binalarımızı yıkmak ve yerine modern binalar yerleştirmekten vazgeçip tarihimize kenetlenmeliyiz çünkü tarihi binalarımızdan vazgeçmek demek şehirlerimizin ve ülkemizin tarihinden en önemli kalıntılarını elimizin tersiyle itmekten başka birşey değildir.