Schrödinger’in Kedisi

Schrödinger’in kedisi bir kutunun içine konulup kutu açılmadıkça ölü ya da diri olup olmadığını öğrenemediğimiz ve bu yüzden de hem ölü hem de diri olduğu varsayılan bir teoridir. Kuantum mekaniğinin temel dalga denklemini yazan Erwin Schrödinger tarafından 1935 yılında üretilmiştir. Kuantum fiziği bu teorinin temel taşlarından biridir. Buna göre her şeyin mutlak bir sonucu yoktur. Bu yüzden paralel evrenlerin varlığı hakkında bizim daha iyi tahminler yapmamızı sağlayan  bir deneydir. Kedi, biraz siyanür gazı, radyoaktif bir atom ve enerji sezdiği anda harekete geçen çekiçle aynı kutuya konuluyor; sorun ise şu, kutuyu açmadan kedinin ölü ya da diri olduğunu nasıl biliriz? Eğer radyoaktif atom hareket ederse çekiç hareket eder, siyanür gazı dağılır ve kedi ölür; eğer radyoaktif atom hareket etmezse çekiç hareket etmez ve kedi yaşar. Kediyi bir saat bu kutuda bırakıyoruz. Radyoaktif atom ne hareketlidir, ne de hareketsizdir; bu olasılıkların birleşimidir. Bu durumda kediye ne olur? Sonuç olarak kedi hem ölüdür hem de diridir.

Paralel Evrende Kedilerin Olasılıkları

Schrödinger’in Kedisi’nden ilham alan bilim insanları farklı teoriler ortaya attılar. Bunlardan Wheleer ve Everett, çoklu evrenler teorisiyle alternatif bir yorum getirdiler. Bu teori, hem kuantumun olasılıklı yapısını hem de çökmenin nasıl olduğu ve ölçümü ne şekilde tanımlayabileceğimizi açıklamaya yönelikti. Wheleer ve Everett bu teoride, dalga fonksiyonunun gerçekte çökmediğini, fonksiyonun indirgenmesi için ne kadar olasılık varsa, o kadar alternatif evrenin bölünmekte olduğunu ortaya koymaya çalıştılar. Schrödinger’in Kedisi’ne geri dönecek olursak; bildiğimiz gibi radyoaktivitenin bozulmasına bağlı olarak kedi ya ölecek ya da diri kalacaktı. Çünkü kutunun içindeki kedinin dalga fonksiyonu, iki durumun üst üste binmiş halidir. Kutuyu açıp içine baktığımız takdirde, dalga fonksiyonu bu iki olasılıklı durumdan birine indirgeneceğinden, kedinin ya canlı ya da ölü olduğunu gözlemleyebiliriz.
Everett yorumunda farklı bir yaklaşım ortaya koyar, buna göre her iki olası durumun varlığı da gerçektir ve bu durum evrenin ikiye ayrılmasıyla gerçekleşir. Bu teoriye göre gözlemci kutuya bakmadan önce kedi evrende canlı iken, diğer evrende ölü olarak mevcuttur. Böylece, evrenin birinde gözlemci kutuyu açtığında kediyi ölü olarak gözlemlerken, diğer evrende canlı olarak görecektir. Bununla birlikte, iki evren arasında bir bağlantı yoktur.
Kısaca Wheleer ve Everett, ortaya koydukları temel ilkelerle, Schrödinger dalga denkleminin matematiğini, dalga denkleminin kollarından hiçbirinin çöküntüye uğramadığını ve Kopenhag yorumundaki gibi fiziki bir gerçekliğin var olmadığını kabul etmektedirler.
Paralel evrenler kavramını da ortaya atan bu görüş sonsuz sayıda dünyanın var olduğunu ve bizim bunların her birinde, birbirinden farklı versiyonumuzun bulunduğunu, bu yüzden de hepsinin farklı olaylar zincirinin gelişmesini sağladığını söyler. Bence Shrödingerin Kedisi teorisi çoklu evren teorisinin doğru olduğunu gösterir.

KAYNAKÇA:

http://fizikdelisi.blogcu.com/schrodinger-in-kedisi/3881263

(Visited 172 times, 1 visits today)