-Düzyazı Hali-
Çiçekler yalnızca senin varlığınla açmaz; bizim diyarlarımız binbir mevsimi, sanki sonsuz bir tablo gibi güzellikle yaşatır. Kendi ellerinle bizi bu geniş topraklardan çekmeye kalkarsan, dağların sert yamaçlarına alışmış ayaklarımız, o düz ve pürüzsüz caddelerde incinir. Dağın soğuk, çetin yollarında güç bulan adımlarımız, şehrin gürültüsünde kendini kaybeder.
Sen kırk asırlık büyük bir kubbenin altında incecik bir mozaik parçası ararken, biz gözlerimizi duvarlardaki o süslü yazılara dikeriz. Sadece bir parça yeşil çini görmek bile, ruhumuzda tarifsiz bir heyecan yaratır; sanki o çiniler bize, geçmişten gelen bir yankıyla seslenir. O anın büyüsü, geçmiş ve geleceğin arasında bir köprü kurar.
Dansın ritmine kendini kaptırdığında, içindeki derin titreşimleri hissedersin. Çiçeklerle bezeli bir sahnede beyaz bir kelebeğin narin kanat çırpışını izlerken, biz ise toprakla olan bağımızı yeniden hatırlarız. Bir zeybeğin dağ gibi güçlü adımlarının toprağa vurduğu an, yüreğimizde yankılanır. O ritimle, doğanın içsel ahengine karışırız.
Fırtınayı andıran orkestranın güçlü sesleri senin sinirlerinde bir ürperti yaratır, belki de seni başka diyarlara sürükler. Ancak biz, acı çeken insanların derin, hüzünlü nefeslerinde en hazin melodileri buluruz. Onların çığlıkları, bizim için müziğin en yalın ve en gerçek halidir.
Sen, yabancı bir şehirdeki bir kadın heykelini uzun uzun, anlamaya çalışarak incelersin. Bizim ise gözlerimiz, tarlada yorulmadan çalışan, dimdik ayakta duran bir köylünün kıvrılmayan belini gördüğünde ruhumuzun en büyük zevkini yaşar. O an, insanın doğayla olan iç içeliğini, direncini ve sadeliğini anlarız.
Anadolumuz, henüz anlatılmamış bir destan gibi karşımızda dururken, bizim için başka bir sanat mümkün değildir. Biz bu topraklarda türküler söyleyerek yürürken, sana veda ediyoruz. Yollarımız farklı; bizim yolumuz bu toprağın içinde, derinlerinde…
-Şiir ve Düzyazının Anlatım Özelliklerinin Karşılaştırılması-
Açıklık:
Şiirde anlamlar semboller ve imgelerle verildiği için her zaman açıklık ön planda değildir. Bazı dizeler okuyucunun zihninde farklı çağrışımlar yapabilir ve yoruma açık olabilir. Düz yazıda ise şiirdeki bu soyut anlamlar daha somut ifadelerle açıklanır, bu da okuyucunun metni daha net anlamasına olanak sağlar. Düz yazı, şiire göre daha anlaşılır ve açık bir anlatım sunar.
Akıcılık:
Şiirdeki ölçü ve uyak kullanımı, ritmik bir akış sağlar. Şiirin dizeleri arasında bir melodi, bir ahenk vardır ve bu da okuyucunun şiiri rahatça okumasına yardımcı olur. Düz yazıda ise bu ritim kaybolur, cümleler daha uzun ve açıklayıcı hale gelir. Şiirdeki akıcı anlatım düz yazıda yerini daha düz ve sade bir akışa bırakır.
Yalınlık:
Şiir, imgeler ve çağrışımlarla dolu olduğundan her zaman yalın bir anlatım sunmaz. Okuyucu, bu imgeleri çözmek zorunda kalabilir. Düz yazı ise daha sade ve doğrudan bir dil kullanarak düşünceleri açıkça ortaya koyar. Şiirin yoğun anlam yükü düz yazıda daha sade bir şekilde anlatılır, bu da yalınlığı artırır.
Duruluk:
Şiirde duruluk zaman zaman gölgede kalır; anlamlar bazen kapalı ve dolaylıdır. Okuyucunun dikkatini yoğunlaştırması gerekebilir. Düz yazıda ise anlatım çok daha nettir ve düşünceler doğrudan verildiği için duruluk ön plandadır. Düz yazıdaki netlik, okuyucunun anlamı kolayca kavramasına yardımcı olur.
Özlülük:
Şiirde az kelimeyle çok şey anlatma çabası vardır; imgeler ve sembollerle yoğun bir anlam yükü taşır. Her dize, derin bir anlam katmanına sahip olabilir. Düz yazıda ise bu özlülük azalır. Düşünceler daha geniş cümlelerle ifade edilir ve şiirin kısa ama yoğun anlatımı, düz yazıda daha uzun ve açıklayıcı hale gelir.
Doğallık:
Şiir, ölçü ve uyak düzeni nedeniyle daha yapay ve sanatsal bir dile sahiptir. Sözcük seçimleri belli bir ritme uydurulmuştur. Düz yazı ise günlük konuşma diline daha yakın bir anlatım kullanır, bu da düz yazıyı şiire göre daha doğal kılar. Düz yazıda cümleler daha sade ve akıcı bir şekilde sunulur.
İnandırıcılık:
Şiir, okuyucuyu duygusal olarak etkileyen imgeler ve sembollerle inandırıcılığını sağlar. Duygusal yoğunluk ve estetik unsurlar ön plandadır. Düz yazıda ise düşünceler daha mantıklı ve açıklayıcı bir dille ifade edildiği için inandırıcılık, açıklık ve mantık üzerinden kurulmuştur. Şiirdeki duygusal vurgu düz yazıda azalır, ancak mesaj daha doğrudan iletilir.