Cicero’nun pater historiae olarak tanıttığı Heredot Lidyalıları ilk parayı kullanan toplum olarak tanıtmıştır bizlere. Bu kısmen doğru olsa da okullarda değiş tokuş yöntemini geride bırakarak yeni bir ticaret kapısını açan devlettir Lidyalılar. Gümüş ve altın madeni paraların kullanımı daha sonra bildiğimiz üzere tüm toplumlara yayılmış ve insanlık tarihine belki de en büyük yara izlerini açmıştır. Değiş tokuş yöntemi belki de yetersiz kaldığından dolayı ve kolay kayıt edilemediği için yok oldu. Peki, bugünkü haliyle paranın sonunu başka bir şey getirebilir mi?
Liberal ademimerkeziyet politikasıyla işleyen bugünkü bankalardan farklı bir sistem ile 2009 yılında kriptoloji bilimi aracılığıyla, her kullanıcının kendi parasını koruduğu bir dijital para birimi oluşturdu Satoshi Nakamoto. Daha öncesinde de 2008’de bir makale yayınlayarak bu “uçtan uca şifreli” mübadele vasıtası olan Bitcoin’i tüm yanlarıyla tanıttı.
İlginç olan şey ise bu birimin yaratıcısı bir şeyi kontrol etmiyor. Satoshi Nakamoto isimli kişi ise gerçek biri değil bile: Asıl yaratıcıların kendilerini gizlemek amacıyla kullandığı bir mahlas yalnızca. McAfee şirketinin kurucusu John McAfee Satoshi Nakamoto’nun 11 kişilik bir takım olduğunu iddia etti, onlarca kişi kendini Nakamoto olarak tanıttı fakat bugün bile Nakamoto’nun kim veya ne olduğu bilinmiyor.
Dijital cüzdanlarda, dijital bir para biriminin çalınmasının tek yolu ise muhtemelen tahmin ettiğiniz gibi o hesabı “hack”lemek olacaktır. Bir muhasebe defteri gibi işleyen blok zinciri ise buna izin vermiyor. Bunun başlıca nedeni ise muhasebe defterinin tüm kullanıcılarda olması ve sürekli olarak otomatik bir şekilde kendini kontrol etmesidir. Kısacası, eğer blok zincirini hacklemek istiyorsanız inanılmaz miktarlarda kaynaklara ihtiyacınız var.
Bugünlerde kripto para birimleri daha çok yatırım için kullanılsa da Bitcoin, aslında tamamen para birimi olarak tasarlanmıştır. Uçtan uca yüksek güvenlikli, hızlı ve şeffaf bir ticaret yolu. Ancak, insanlığın dokunduğu her şey gibi Bitcoin de kötü amaçlar için kullanıldı ve kullanılıyor. 2011’de“Silk Road” internet sitesi birçoğumuzun duyduğu bednam karanlık ağda kuruldu. Bu sitede uyuşturucu, silah ve benzeri malların alış verişi yapılıyordu. 2013’te FBI tarafından kapatılsa da aynı yıl ikinci bir versiyonu oluştu. Bizi ilgilendiren kısmı ise Kasım 2020’de yeniden FBI tarafından yapılan bir operasyon ile bir milyar dolar değerinde Bitcoin’e el koyuldu.
2011’de WikiLeaks sitesinin Bitcoin’i bağışlar için kabul etmeye başlaması, Zynga oyun şirketinin oyun içinde satışlar için Bitcoin’i denemesi ve kumarhanelerin Bitcoin ile ödeme kabul etmesiyle Bitcoin kullanımı yayılmaya başladı. PayPal ise geçtiğimiz sene Bitcoin alışverişine izin vermeye başladı.
Bitcoin’in para birimi olarak kullanılmasını engelleyen ana unsur ise borsada istikrarlı olmaması. Diğer para birimleri ve dövizler az miktarda artış ve az miktarda düşüşle seyrederken Bitcoin’in değeri tahmin edilmesi zor, abartılı bir biçimde değişmektedir. Bu yüzden büyük şirketler, Bitcoin kullanmaktan korkmakta ve bu kripto paranın günlük hayatımıza geçişini zorlaştırmaktadır.
Bitcoin’in bu kadar kötü yanı olmasına rağmen iyi yanları kripto para birimini geleceğin parası yapmaya hazırlamaktadır. Bitcoin’in blok zincirinin şeffaflığı ve güvenliğinin yanı sıra dijital olması de bizlere birçok kapı açmaktadır. Lightning Network gibi örnekler ile sürekli geliştirmelere açık bir teknoloji olduğundan da gelecekte bize güven ve hız vermeye devam edecek Bitcoin. Kripto para birimlerinin günlük hayatta pek kullanmasak da onlar bizim hayatımızın her yerine sızdı. Sağlıktan siyasete, borsadan eğitime; her yerde karşımıza çıkıyor kripto paralar.
Son olarak bahsetmemiz gereken mühim bir şey var: Bitcoin’in rakibi altın. Sınırlı bir kaynak olan ve yüzyıllardır kullanılan bu maden Bitcoin’in sonunu getirebilecek tek güç. Altın Bitcoin gibi borsada sallantılı değil ve yıllardır insanların en sevdiği yatırım türü. 2000-2010 arasındaki ekonomik krizlerden kaçan ülkeler altına sığınarak kendilerini kurtardı. ABD, örneğin, federal rezervinde 11 milyar dolar değerinde altın tutuyor ve sınırlı bir kaynak olduğundan dolayı sürekli artan altın değeri ile parasını enflasyona karşı korumuş oluyor.
Gelecekte karşılaşacağımız kaçınılmaz bir ekonomik krizde bizi kurtarabilecek nicel para birimi olmayacak. ABD Doları, Euro vs. çökecek ve bizleri yeniden Bitcoin karşılayacak. 16 Şubat itibariyle 1 Bitcoin, 50 bin dolara karşılık gelse de yatırım yapma vakti geldi hatta geçiyor bile!
Kaynakça:
- https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_bitcoin#:~:text=On%203%20January%202009%2C%20the,a%20reward%20of%2050%20bitcoins.&text=In%20the%20early%20days%2C%20Nakamoto,have%20mined%201%20million%20bitcoins.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Satoshi_Nakamoto
- https://en.wikipedia.org/wiki/Silk_Road_(marketplace)
- https://fiscal.treasury.gov/reports-statements/gold-report/current.html
- https://nationwidecoins.com/bitcoin-vs-gold-which-is-the-better-investment/#:~:text=Bitcoin%20is%20a%20better%20investment,investment%20in%20the%20long%20term.
- https://www.luno.com/learn/en/article/can-bitcoin-be-hacked#:~:text=The%20Bitcoin%20network%20is%20extremely,it%20like%20a%20normal%20ledger.
- https://www.statista.com/statistics/647374/worldwide-blockchain-wallet-users/
- https://www.startupgrind.com/blog/5-reasons-why-bitcoin-will-never-be-beaten/
- https://www.ancient.eu/article/797/the-importance-of-the-lydian-stater-as-the-worlds/