Teknoloji insanlık tarihi boyunca gelişmeye devam etmiş, yer yer insanlığa büyük katkılarda bulunmuş, yer yer de insanlığa bazı geri dönülmez olaylara mal olmuştur. Fakat bunların sonunda kazanan ve kazandıran, gelişen ve geliştiren her zaman teknoloji olmuştur. Günümüzde de bu gelişimini sürdüren teknoloji kimilerine göre artık o kadar gelişti ki sonumuzu getirebilecek yapay zekalardan insanlığın “Metaverse” te kaybolmasına kadar pek çok teori mevcut.
Bunlardan günümüze en yakın olanı Metaverse çılgınlığı gibi dursa da yapay zekanın da yeterince geliştiğini iddia edenler de mevcut. Ancak biz şimdilik somut bilgiler ışığında Metaverse ile yetinelim. Metaverse basitçe anlatmak gerekirse; içinde oyun oynamak, videolar izlemek, arkadaşlarınla görüşmek ve hatta arsa kiralamak gibi pek çok şeyi yapabileceğimiz sanal bir ortamdır. Ancak hepimiz bunların hemen hepsini gerçek hayatta zaten yapabiliyoruz, sanal ortamda neden yapmak isteyelim?
Cevap hem basit hem de bir o kadar karışık, Metaverse insanların daha az yorularak ve emek harcayarak zaman geçirebilecekleri ve belki de para kazanabilecekleri bir yer olabileceği hayali ile insanlara son derece cazip gelmektedir. Ancak insanlar tembelleştikçe ve beyinlerini kullanmayı unuttukça durum daha ciddi bir hal alabilir. Çünkü gerçek bir yürüyüş parkurunda yürümek yerine insanlar arkadaşlarıyla Metaverse’deki bir kafe de arkadaşları ile sohbet edebilirler ve bu kolaylık karşısında her insan Metaverse’ün cazibesine birer birer düşmeye başlar.
Ayrıca hemen her platformda olduğu gibi bu sistemin de yanlış amaçlar için kullanımı olabilir. Günümüzde bile pek çok bilgiye eğlenceye ve nice başka şeylere ulaşmak için kullandığımız internetin bile %90’ı, “dark web” dediğimiz kötü, kullanışsız ve gittikçe daha illegal ve tehlikeli bir hal alan yer bir yere dönüşmüş iken bu teknolojinin yanlış kullanılmayacağının garantisini kim verebilir ki?
Sebep olabileceği sorunlar bunlarla sınırlı değil. Mesela somut bir şeyler üreten insanlar belli bir süre sonra, sanal üretim yapan insanlardan daha az para kazanmaya başlayabilirler ve dolayısıyla çoğunun Metaverse’te -bitcoin madenciliği vb.- sanal işlere girişmesi sonucu somut yani gerçek dünyadaki üretim miktarı azalabilir. Dolayısıyla bu bazı ülkeleri ekonomik anlamda zorlayacak ve bazı büyük krizlere sebep olabilecek.
Ancak Metaverse bunların hepsine sebep olabileceği gibi daha yararlı ve iyi amaçlar için de kullanılabilir. Mesela günümüzde, özellikle pandemi gibi olağan dışı durumlarda, online eğitim okulların eğitime devam edilebilmesinde son derece önemli bir role sahip. Ancak hiçbir zaman tam anlamıyla yüz yüze eğitimin yerini tutamayacağı da gerçek. Eğer bu olağan dışı durumlar gerçekleşmeye devam ederse belki de daha kaliteli ve gerçekçi bir sınıf ortamında, en azından ekranlardan daha etkili bir şekilde, eğitim verilebilir.
Öte yandan online eğitim dışındaki pek çok eğitim şeklinin yanı sıra toplantılar buluşmalar ve daha pek çok başka şey de bilgisayar başında yapılmak yerine bu sistemle yapılabilir. Ancak tabi ki Metaverse’de abartılmadığı ve aşırı bir kullanıma maruz kalınmadığı ve asıl gerçekliğin bizim kendi gerçekliğimiz olduğunu unutmadığımız sürece oldukça faydalı bir sistem olabilme potansiyeli taşımaktadır. Tıpkı günümüzde yanlış amaçlarla kullanıp kıymetini bilmediğimiz şeyler gibi…