Küreselleşme ve Etkileri

Küreselleşme, ürünlerin, fikirlerin, kültürlerin ve dünya görüşlerinin alışverişinden doğan bir uluslararası bütünleşme sürecidir.Bu süreçte değişen,birleşen,kopup yeniden bütünleşen pek çok ürünler yer almaktadır.Toplumları doğrudan etkileyen bu birleştirme ve bütünleştirme sürecinin büyük etkilerini sosyal ve ekonomik hayatlara direkt olarak yansıdığı görülebilir ve anlaşılabilir.Bazıları bu kavramı farklılıklarımızın ortaya çıkması olarak nitelendirilirken,bazıları toplumların farklılıklarının ortadan kalkması ve ortak özelliklerden meydana gelen tek bir toplum oluşturması olarak adlandırıyor.

Küreselleşmenin tanımından çok,ilgili alanlarını ve etkilerini tartışarak bu düşüncelerden birini haklı görmek daha doğru olur.Bunun içinde çıkış evresinden bu yana etkilerini incelemek mantıklı bir başlangıç olabilir.Küreselleşme yeni bir olgu olmayıp günümüzde üçüncü evresi yaşanmaktadır.Küreselleşmenin bu evrelerini inceleyecek olursak birinci küreselleşme 1490 yılında merkantilizmin- ekonomik servet veya anapara devletin elinde tuttuğu, altın, gümüş miktarı veya ticari değer ile temsil edileceği mantığıyla kurulmuş sistem- etkisiyle yaşanmış ve sömürgecilikle sonuçlanmıştır,ikincisi 1890 yılında sanayileşme ve onun doğurduğu gereksinimler sonucunda yaşanmış ve sömürgecilik emperyalizme dönüşmüştür.Üçüncü küreselleşme ise büyük ve çok uluslu şirketlerin kurulmasıyla ve iletişim devriminin yaşanmasıyla küreselleşmenin üçüncü evresine ayak basmış bulunmaktayız.İletişim üzerinden yürümek istiyorum çünkü iletişim başlı başına kendisine ait ögeleriyle devleşmiş ve kendine küresel boyutta en önemli yerlerden birini edinmiştir.İletişim aygıtları başlıca telefon,televizyon,gazete,dergi,radyo ve en önemlisi internet olarak sıralanabilir.Peki,iletişim küreselleşmeyle nasıl bir bağ kurmuştur?Bunu açıklamak pek kolay olmasa da kafanızda canlandırabilmeniz için bir örnekle açıklayabilirim.Farz edelim ki gazetede yabancı bir ülkede yangın çıktığı yazıyor.Bize bu bilgi gelene kadar olan süreci açıklamaya çalışacağım.O ülkedeki bir vatandaş yangın çıktığı haberini yetkililere telefon aracılığıyla iletir.Yetkililer bölgeye gelir ve durdurmayı başaramaz ve daha fazla yardım almak için basına duyurur.Basına duyurulan haber bizim ülkemizdeki basın aracılığıyla öğrenilerek eğer olay küçükse küçük bir bölümde,büyükse büyük bir yeri kapsayacak biçimde haberlerde ve gazetelerde yayımlanır.Küreselliğe bağlamak gerekirse,pizza İtalyanların kültürüdür ve küresel boyutta herkes tarafından bilinmektedir.Bu da onların kültürünü tanıtan ve belki de ölümsüzleştiren basın,kültürlerinin bir parçası da olsa küreselleşmenin etkisinde bırakarak onu sonsuzlaştırmıştır.Diğer bir yandan diğer ülkelerde yoğunlaşan bu yemek ülkelerde bazı yemekleri baskılayarak kendini tanıtma imkanını elinden almıştır.Bu durumda küreselleşme hem olumlu hem de olumsuz etkilerini beraberinde getirmiştir.Şimdi küreselleşmeyi Türkiye üzerinden incelemeye çalışalım.Banka,Batı’da çok önceden bulunan ve bir ticari kasa işlevi gören kuruluş,Türk tarihine küreselleşme açısından Sümer ve Eti Bank olarak yansımıştır.Sadece bununla kalmamış fabrikalardan tutun müziğe kadar küreselleşme görülmüştür.Müzik açısından ise kendimizi bulduğumuz dönem Atatürk zamanındaki ilk küreselleşmenin olduğu dönemdi.Ancak müzik üzerindeki küreselleşmenin şimdiki etkisiyle kendi benliğimizi geliştirmek yerine yeni bir benlik aradık çünkü artık elimizdeki iletişim araçlarının küreselleşmedeki etkisi büyüdü ve ilk başta kültürümüzle bütün de olsa sonrasında modernlik uğruna koptuğumuz kültürümüzün etkisi gittikçe azalmaya başladı.Peki,bu gelişmelerin hepsinin bizi kültürümüzden yoksun bıraktığı söylenebilir mi?

Küreselleşme,her ne kadar bizi kültürümüz ve modernlik arasında bıraksa da gelişmelerin bazılarında kültürümüzü arka planda bırakmış,bazen de değiştirerek geliştirmiş ve onu yaymak için daha iyi metotlar bulmuştur.Küreselleşme terimi doğru uygulandığında bir kültürlerin çeşitliliğinin koruması açısından antidot olurken,yanlış kullanıldığında ise kültür çeşitliliği açısından öldürücü bir zehir olarak karşımıza çıkması mümkün olan bir yılan,küreselliğe bakış açımızı değiştirmede önemli bir rol oynayacaktır.

 

 

(Visited 164 times, 1 visits today)