Eğitim dediğimiz şey biz doğduğumuzdan itibaren yanımızda olur. Önce fark etmeden çevremiz bizi eğitir sonra ailemizde gördüklerimiz doğrultusunda hareket ederiz ta ki okula başlayana kadar. Eminim herkes okula başladığı ilk günü hatırlar, açık konuşmak gerekirse benimkisi çok parlak geçmemişti, babamın paçasına yapışıp gitme diye ağladığımı hatırlıyorum fakat daha sonrasında içeri girdiğimde beni güler yüzle karşılayan, sarıp sarmalayan öğretmenlerle karşılaştım hele ki içerdeki rengarenk oyuncakları görmek beni daha da çok etkilemedi değil. Benim için her şey yolunda giderken gerçek olan okula gitme zamanı gelmişti. İşte o zaman ödev denilen ve bence gereksiz olan sorunlar ve daha fazlası ortaya çıkmıştı oysaki ben daha 7 yaşındaydım ve bundan bir sene önce öğretmenlerimle güzel vakit geçirip oyuncaklarla oynarken şimdi ne olmuştu da bana bir sürü sorumluluk vermişlerdi ve bir sene içinde bir çocuk bunları kaldıracak kadar gelişiliyor muydu?
Liseye kadar hayatı fark edememiştim, hayat ile okul arasındaki devasa olan o farkı fakat şimdi yavaş yavaş anlamlandırabiliyorum. Daha okulum bitmese, hayata adım atmasam bile hayatın bize cebir sormayacağını az çok tahmin edebiliyorum ya da her derste ezberlememiz gereken o kanunları. Durum böyleyse neden bizlere o gereksiz formüllerle ilgili sınav yapıyorlar ve o sınavlardan gelen sonuçlara göre bizim hayatımızı şekillendiriyorlar. Bence hiçbir insanın diplomasına göre başarısını ölçemeyiz. Ivan Illich’ in de ‘Okulsuz Toplum’ kitabında bahsettiği üzere okulun aşıladığı kurumsallaştırılmış değerlerin sayılarla ifade edildiğini, hayallerin, gerçeğin ve insanoğlunun dâhil olduğu her şeyin ölçülebilir olduğunu belirtiyor. Bunun yanında bireysel gelişimin ölçülebilir bir meta olmadığını, makam mevki kazanmak için insanların ölçülemez, sayılarla ifade edilemez yaşantılarının o insanların elinden kayıp gittiğini söylüyor. Özgürlük ve yaratıcılık söylemleriyle insanların yaratıcılıkları törpüleniyor. Bana kalırsa da bu bakış açısı eğitim sistemimiz için o kadar anlamlı ki.
En küçüğünden dünya da başarılı olan insanları gözlemlersek hiçbirinin konuşmalarında ulusal sınavlarında kaçıncı olduklarını ya da bütün eğitim hayatları boyunca çok iyi notlar yaptıkları için o konumlarda olduklarından bahsettiklerini görmedim aksine çoğu bilim adamı ya da en ünlü girişimciler okulda pek başarılı olmadıklarını söylerler fakat bunu demek başarısız olursanız hayatta iyi işler yapacaksınız değil, ‘okulda’ başarısız olmak hayatta da öyle olduğunuz anlamına gelmemektedir demek. Durumun böyle olmasının en büyük sebebi ise biz okulda paramız azken nasıl başa çıkacağımızı, problemlerle uzlaşmayı öğretmek yerine, daha sonrasında ihtiyacımız olmayacak onlarca şeyi yüklemeleri ya da okulda dersleri iyi olmayan birine başarısız gözle bakmalarıdır. İnsan, doğasında çabuk pes edip hızlı motive olabilecek bir yapıya sahiptir ve bu durumu eğitmenler avantaja çevirecekken tam tersine ateşe körükle gitmektedirler. Oysaki 14 senesini 2 saatliğine karşı karşıya kalacağı bir kağıt parçası için şekillendirmiş ve bunun yüzünden belki akıl ve fiziki sağlığını kaybetmiş insanlar yetiştirmekteyiz ve bu 2 saat sonrasında geleceği şekillendirilecek, hayattaki başarı ve başarısızlığı belirlenecektir.
Size gördüğüm bir makaledeki Sandra Carey’den alıntı yapmak isterim ‘Sakın bilgiyi bilgelikle karıştırmayın. Biri size geçinmeyi öğretirken diğeri hayat kurmanıza yardım eder.’ Dediklerimden okul hiçbir şey kazandırmadığını anlayın istemem sadece okul bize akademik zekamızı geliştirmek için yardım etmektedir fakat hayat bu kadar hızlı değişirken akademik zekanın bize yardımı pek olmayacaktır çünkü şu anda yaşadığımız devirde herkes Google gibi çeşitli platformlardan birkaç parmak hareketiyle bilgiye ulaşabilir fakat duygusal zekayı, insan ilişkilerini, hayatta ayaklarınız üzerinde durmanızı öğreten maalesef ki okul değildir.
Kaynakça;
https://vocal.media/education/why-school-isn-t-so-useful
https://www.dunyabizim.com/kitap/okul-ve-zorunlu-egitim-insani-egitir-mi-ogutur-mu-h21411.html