İnsanlar ve Fikirleri

Yaygın kullanımda ve felsefede fikirler, düşüncenin sonuçları olarak tanımlanır. Düşünmek, her insanın hayatı boyunca ya istemeden ya da isteyerek meydana getirdiği eylemdir. Düşüncelerimiz hayatımızda vereceğimiz kararlarda, oluşturacağımız fikirlerde bize yön verir. Peki, benim ve senin düşüncelerimiz sence çok farklı mıdır? Farklı ise bu fark nasıl ortaya çıkıyor. Aynı ise, bunu nasıl bilebileceğiz ki?
Mark Twain “Yeni bir fikir diye bir şey yoktur.” Der. Bunun temelinde aslında insanın asla yoktan bir fikir ortaya koyamayacağı, tüm fikirlerin başka bir fikrin ürünü olduğu yatar. Bunu sanırım en bariz görebileceğimiz yer de filmlerdir. Her film ve dizi kendi türüne göre belli bir rotayı takip eder. Değiştirilen şeyler, bu temelin üstüne konulmuş yeni tuğlalardır. Yani, yeni bir temel oluşturulmadığından dolayı, bu fikre yeni bir fikir diyemeyiz. Eğer yeni bir fikir oluşturmak istiyorsanız, herhangi bir fikirden ilham almamanız gerekiyor demektir.
Bir düz yazı ve şiir ustası olan Fransız Victor Hugo ise “Zamanı gelen bir fikrin gücüne ordu bile karşı koyamaz.” Demiştir. Başka bir şekilde açıklamak gerekirse bu sözü, bir orduyu durdurmak mümkündür; fakat zamanı gelen bir fikri hiçbir şey, ordu bile, durduramaz. Zamanı gelen bir fikir, o döneme uygun ve o dönemde gerekli bir fikir demektir. Mesela tarihsel bir buluş olarak, istediğimiz an dünyanın başka bir bölgesindeki birine ulaşabilmemizi sağlayan dikdörtgen şeklindeki bir cihaz 1800’lerde hayatımıza katıldı. Bundan önce daha teknolojinin bile olmadığı bir dönemde böyle bir fikrin fiziksel olarak hayata kazandırılması pek mümkün değildi. Kısacası, her fikrin zamanı geldiği vakit bir yenilik ortaya çıkarması kaçınılmazdır. Bizim buradaki sorumuz ise bu fikirlerin yeni olup olmadığı.
Bir fikrin yeni olup olmadığına karar vermemiz gerekiyorsa bazı koşulları taşımalı diyebiliriz. Mesela Mark Twain’in dediği gibi diğer fikirlerin bir bileşimi olmaması gerek. Ya da örnek verdiğim telefonun önceden düşünülmemiş olması gerekir. Bunlara rağmen kendi düşüncemce her bir fikir yeni bir fikirdir. Diğer fikirlerle oluşturulan bir fikir de kendince yenidir. Önceden düşünülmüş bir fikri hayata geçirme fikri de yenidir. Çünkü her insan farklı düşünür. Tüm insanların yaşamı boyunca düşündüğü her fikrin tıpa tıp aynı olması da pek mümkün değil. Siz ve başka birisi aynı şeyi düşünmüş olsanız bile fikri dünya ile paylaşma şekliniz farklı olacaktır. Bu sayede ortaya konan her bir fikir her bir film her bir buluş dünya için yeni olacaktır.
Neticede Mark Twain’in fikir hakkındaki düşünceleri kendi düşünceme ders düşüyor. Fikirler her seferinde bir birini takip etseydi bile ilk düşünülmüş bir fikrin olması gerekirdi, bu da ilk fikrin yeni bir fikir olması demekti. Victor Hugo’nun dediği gibi, zamanı gelen bir fikrin kendisi zaten yeni olduğundan getireceği yeniliği de durduramayız.