İnsan Hayatının Kanıtlanmış Değişiklikleri

Ergenlikle birlikte bireyin davranışlarında, düşüncelerinde veya durumlara karşı bakış açılarında birçok değişim meydana gelir. Bazen ise doğuştan gelen şeyler ergenlik beraberinde artış ya da azalış gösterebilir. Zeka ve zeki olma kavramı ise bu duruma gösterilebilecek en iyi örneklerdendir. Daha önce ebeveynlerden ‘’çocuğum çok zeki’’ sözünü mutlaka duymuşsunuzdur. Peki ya çocuklarının zeki olmasının temel nedeni doğuştan gelen bir özellik midir, yoksa çevresel faktörlerin etkisi midir?
Eskiden zeka, doğumla birlikte belirlenmiş olan, değiştirilemeyecek bir kavramken günümüzde birçok yetenekten meydana geliyor. Buna bağlı olarak bilim insanları bu konu hakkında bir çok araştırma yapmış ve günümüzde zekanın zamana bağlı olarak değişebileceğini savunmuşlardır. Buna örnek olarak Puzzle yapmanın, herhangi bir enstrüman çalmanın ya da yemek pişirmenin insanların zekasını zaman içerisinde arttırmasını sağlayan yollar olduğu kanıtlamışlardır. Bu durumun aksine insanların zekasının gerilemesini sağlayan da birçok durum vardır. Mesela: uykusuz kalmak, çok uzun süre sakız çiğnemek, sosyal medyada fazla zaman geçirmek gibi bir çok örnek, insan zekasının zaman içerisinde gerilemesini sağlayan etkenlerdir.
Aynı zekanın zaman içerisinde değişiklik gösterebileceği gibi kişilik kavramı da zamana bağlı olarak bireyde değişiklikler gösterebilir. Kişilik, yaşam boyu evrim geçirir. Bunla beraber, 20 yaşlarına doğru oturmaya başlar fakat hiçbir zaman tamamen sabitlenmez. Evet, insanların kişilik özellikleri genleri tarafından belirlenmiş olsa da, insanlar toplum için olumsuzluk yaratabilecek davranışlar kazanabilir veya kötü alışkanlıklarını değiştirebilirler. Çünkü kişilik, bireyin tüm yaşamı boyunca değişiklik gösterebilecek bir kavramdır. Buna neden olarak kişinin en çok zaman geçirdiği kişilerden gördüğü ve örnek aldığı tavırlar başlıca sebeplerdendir. Mesela aile içerisinde yumuşak bir tavırla karşılanan bir birey dışarıda da çevresine benzer bir tavırla yaklaşır ve sosyal çevresi oldukça geniş olur. Fakat eğer ki aile içerisinde kişiye sert bir şekilde yaklaşılıyorsa o birey de kendi çevresine aynı tavırla yaklaşır ve çevresindeki insanları istemeden de olsa kendisinden uzaklaştırabilir. Bu duruma örnek olarak ‘’körle yatan şaşı kalkar’’ atasözümüzü örnek verebiliriz. İşin sonucuna bakılırsa çevrenizdeki insanları iyi seçmeli ve onlardan olumlu davranışları örnek alarak bunları kişiliğimize yansıtmalıyız. Ne demiş atalarımız üzüm üzüme baka baka kararır.
Kısaca insanların zekası ve kişilik özellikleri zamana ve insanların çevresindeki kişilerin davranışlarına yani çevresel faktorlerle yaşam içerisinde bir çok olumlu veya olmusuz değişimlere uğrayabilir. Ve bunlar bilim insanları tarafından yapılan bir çok araştırma sonucu kanıtlanmış, günümüzde bize ulaşmıştır.