Sizin de güneşli günlerde neşe dolu ve enerjik, bulutlu günlerde ise karamsar ve yorgun hissettiğiniz oluyor mu? Havanın kapalı olduğu günler bir şey yapmak istememeniz ve enerjinizin düşük olması bir bahane olarak görülüp “Bunlar psikolojik şeyler, istersen değiştirebilirsin.” gibi klişeleri artık duymaktan sıkıldıysanız size bir haberim var: Hava durumu gerçekten de psikolojimizi etkiliyor.
Bazı günler uyanırsınız ve dışarıya baktığınızda havanın bulutlu olduğunu görürsünüz. İstemsizce hareketleriniz ağırlaşır ve sadece yatıp uyumak istersiniz. Dikkat ettiyseniz güneşli günlerde insanlar gezip tozmayı ve daha hareketli aktiviteler yapmak isterler. Yağmurlu günlerde ise insanlar genelde evlerinde, rahat bir köşede kahve içip kitap okumak istediklerini söylerler. Yağmurlu günlerde hava durumunun dışarıda gezmek için elverişli olmaması da bir etken olmakla beraber çok fazla enerji gerektiren aktivitelerden de kaçındığımız bir gerçek. Bizim bu şekilde hissetmemizde güneşin büyük bir etkisi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Güneşin ruh halimizdeki etkisi oldukça fazladır ve uzmanlar bu durumu derimizin güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini üretmesine bağlıyor. Vücudumuz D vitamini üretirken beynimizdeki serotonin salgısını artırır ve bu da moralimizi yükseltir. Güneş ışığının duygusal anlamda bir yapıyı güçlendirdiği, olumsuz duyguları ve yorgunluğu azalttığı da yapılan deneylerce kanıtlanmıştır. On Dokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hatice Güz, güneşli günlerde insanların daha pozitif duygulara sahipken kapalı havalarda karamsarlık ve olumsuz düşüncelerin daha fazla ortaya çıkabildiğini belirtmiştir(1). Yapılan araştırmalar sonucu nemin insanları daha yorgun ve asabi yaptığı, barometrik basıncın baş ağrılarını tetiklediği ve hatta bazı çalışmalar düşük basınçla intihar oranları arasında bir bağlantı olduğunu bulmuştur. Yağmurlu günlerde ise insanlar hayatlarından daha az zevk aldıklarını bildirmişlerdir. Ayrıca güneş ışınlarının az olduğu ülkelerdeki insanların daha fazla depresyona girdiği bilinmekte ve “kış depresyonu” yani mevsimsel duygulanım bozukluğu denilen bir durumdan etkilenen insanlara ise “ışık tedavisi” uygulanarak tedavi olmaları sağlanıyor.
Hava durumunun bizi etkilediğine günlük hayattan da örnek verebiliriz. Sosyal medyada, çeşitli resimlerde veya fotoğrafçılıkta herhangi bir görselde karamsar ve hüzünlü bir hava yaratmak isterseniz genelde karanlık, yağmurlu veya sisli alanlar tercih eder ve karamsar temayı bu şekilde diğer insanlara sunmuş olursunuz. Diğer tarafta ise pozitif ve mutlu bir hava yaratmak isterseniz genelde güneşli ve açık temalar kullanırsınız ki diğer insanlar da sizdeki o enerjiyi hissedebilsin.
Ancak bunlar psikolojik unsurlar olduğu için hava durumunun size yansıyan etkileri, sizin nasıl davrandığınıza veya o konu hakkında nasıl düşündüğünüze bağlıdır, yani kişiden kişiye değişebilir. Havanın olumlu etkilerine maruz kalmanızı diliyorum. Bir zamanlar hava durumu spikeri Hülya Uğur’un da dediği gibi “Havalar nasıl olursa olsun sizin havanız iyi olsun.”
(1) https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/saglik/hava-durumu-psikolojiyi-etkiliyor-40073062