Gezmek ve yeni yerleri görmek pek çok insanın hayalidir.Ancak bu yeni ufuk diyarlarına gitmemizi engelleyen bir modern problem var o da vize.Peki nedir bu vize denilen baş ağrıtıcı şey?Bizim insan haklarımızdan biri olan seyahat özgürlüğünü kısıtlayan şey.
Vize, bir ülkeye girmek veya bir ülkeden çıkmak için yetkili makamlardan alınması gereken izin. Vize, pasaporta, onu kullanarak ülkeye girilebilmesi için yapılan onaydır. Belgeyi geçerli sayma ve giriş çıkışta sorun olmadığını belirtir. Pasaportu veren otoriteyi yani devleti tanıma anlamı da taşır.Vizenin genel hatlarıyla tanımı budur ama vizenin ve pasaportlarında kendi içinde tanımlamaları, farklı statüleri ve işlevleri vardır.Pasaportun en yaygın kullanımlarından biri turistik geziler için kullanılan türüdür.Uluslararası sıralama verilerine göre şu anda dünyanın en güçlü pasaportu Japonya hükümetinin pasaportudur.
Bu pasaport ile dünyada 180 ülkeye vizesiz giriş yapabilirsiniz.Ancak bizim ülkemizle karşılaştırdığımızda bu sayı 111’e kadar düşmektedir.Fakat diğer önemli bir detay ise şudur bizim ülkemizin diğer ülkelerden farklı olarak 4 tür pasaport bulundurmaktadır.Bunlar;Umuma mahsus pasaport (bordo), hususi pasaport (yeşil), diplomatik pasaport (siyah) ve hizmet pasaportu (gri). Şartları yerine getiren her Türk vatandaşı umuma mahsus pasaport, yani bordo pasaport başvuru yapabilir.Yeşil pasaportu bordodan ayıran en önemli fark ise yeşil pasaport ile 147 ülkeye vizesiz giriş yapabilmenizdir.Fakat pasaportlar sadece yabancı bir ülkeye giriş yapmanızı kolaylaştıran belgelerdir.Pasaportların dışında her ülkenin kendine ait ülkesine giriş yapmak isteyen şahıstan istediği bazı vize türleri vardır ve bu istedikleri vizeler genellikle az gelişmiş ülkelerden gelen insanlardan istenmektedir.Bunlardan en yaygın olarak bildiğimiz vize türü bir turizm vizesi olan schengen vizesidir.
Bu vizeyi Avrupa Birliği üyesi olan ülkeler diğer dünya vatandaşı olan insanların kendi ülkelerinde hiçbir suç teşkil etmeyecek şekilde gezmelerinden emin olmak amaçlı istedikleri vize türüdür.Bir de bu vizenin bir alt kolu olan çok girişli schengen vizesi vardır.O ise Avrupa birliği üyesi olan bir ülkeden başka Avrupa birliği üyesi olan bir ülkeye geçiş yapmak için gerekli olan bir vizedir.Bu yüzden Avrupa’ya seyahat yapılacağı zaman seyahat vizesi türleri ‘’ tek girişli’’ ve ‘’çok girişli’’ olarak ikiye ayrılır.
Ancak vize denilince akla sadece seyahat vizesinin gelmemesi gerekir.Çünkü insanlar yurt dışına sadece seyahat etmeye ve eğlenmeye gitmiyorlar.Aynı zamanda yaşamak,eğitim almak vb sebeplerden ötürü yurt dışına gidiyorlar.Bu vize türlerine verilebilecek örnekler de vardır.Örnek olarak transit vize:
Bir şehre ulaşmak istiyorsunuz, fakat bu şehre ulaşırken bir havalimanında inip uçak değiştirmeniz gerekiyor. Şöyle örneklendirelim: Mesela New York’a gideceksiniz ve İstanbul-New York direkt uçuşu bütçenizi biraz aşıyor. Fakat Londra aktarmalı New York uçuşu (yani İstanbul’dan Londra’ya, ardından Londra’dan New York’a uçmak) daha uygun fiyatlı olduğu için bunu tercih ettiniz. İşte, tam da bu noktada New York’a ulaşmak adına başka bir ülkenin havalimanına iniş yapacağınız için o ülke sizden transit vize isteyebilir.Transit vize, havalimanında uçak değiştirme imkânı verir; ama bu vize ile havalimanının dışına çıkamazsınız. Ayrıca bu vize türünü İngiltere, Kanada, ABD gibi bazı ülkelerin istediğini belirtmekte fayda var.
İkinci yaygın bir vize türü ise çoğu Y ve Z kuşağından insanın almak istediği bir vize olan öğrenci vizesidir.Vize talep eden ülkelerde yurt dışı eğitimi yapmayı düşünen öğrenciler de vize almak ile mükelleftir. Dil kursuna, Erasmus’a ya da bunlar gibi akademik anlamda yurt dışına çıkmak isteyen öğrencilerin başvurduğu vize türüne öğrenci vizesi denmektedir.Sonuncu önemli vize türü ise çalışma vizesidir.Bilinen diğer adı “çalışma izni” olan çalışma vizesi, yurt dışında çalışacak olan yabancı uyruklulara verilen bir vize türüdür. Çalışma vizesi alabilmek için yurt dışında çalışacağınızı kanıtlamanız gerekir.Tabii ki de her vizenin kabul politikaları ve geçerlilik süreleri ülkelere göre değişmektedir.
Kısacası vize denilen şey tek bir kelime ile ifade edilmek gerekirse ‘’izin’’ anlamına gelmektedir.Benim bu konuda ki şahsi düşüncem ise vize gayet gerekli bir şeydir.Çünkü eğer ben bir devlet başkanı olsaydım ülkemde ne herhangi bir tehdit unsuru barındıracak bir insan ne de ülkemi gerileyici duruma sokacak bir insanı barındırmayı tercih etmezdim.Bu yüzden her ülkenin vize politikalarına saygı duyuyor ve gayet gerekli buluyorum.