Merhaba gitar severler. Bu yazımda sizinle çalarken kendimi kaybettiğim, bence dünyadaki en zor ve en güzel enstrüman olan gitarın en sevdiğim çalım tekniği olan flamenko gitar çalım tekniği hakkında konuşacağız. Gitar polifonik (çok sesli) bir alettir. Bu yüzdende birden fazla çalım tekniği vardır.
Bu çalım tekniklerinden biri de flamenko tekniğidir. Bu teknik günümüzde klasik gitar tekniği ile çok karıştırılır. Ama flamenko tekniği klasik gitara nazaran daha hız gerektiren ve hakimiyet isteyen bir tekniktir. Bu teknik bence iyi bir gitarist olmayı kafaya koymuş olan bir insanın ustalaşması gereken bir tekniktir. Bu teknikte ustalaşabilmek için belkide yıllarını vermelidir gitarist. Flamenko tekniği çoklu arpej olan tremoloya dayanır. Bu teknik ilk olarak şarkıcı ve dansçılara eşlik etmek için kullanılmaya başladı. Sonraları gitaristlerin çaldığı ara bölümler, önce solo performanslara sonra da bağımsız korunan diğer karakteristikler gitardan çıkan ses ile sol ve sağ el kullanılarak yapılan bazı teknikleri içeriyordu. Genelde flamenko gitar daha sert ve daha ölçülü çalınır. Kendine has yapısı, sert vuruşlarla çalınışı ve sık sık kapo kullanılması nedeniyle flamenko gitar; kuru, biraz kaba ve bazen metalik duyulur. Bu, tabii ki yorumcunun sesleri nasıl düşündüğüne ve enstrümanın yapısına göre değişim gösterir.
Şimdi göreceğimiz tekniklerle flamenko gitar çalımı, klasik çalımdan farklılaşır. Bu teknikler gitarın eşlik enstrümanı olarak kullanıldığı dönemlerden kalmıştır: ‘rasgueado’, ‘golpe’, ‘apagado’ ve ‘alzapứa’.
1) Rasgueado :
İspanyolcada “rasguear” fiilinden türeyen ‘rasgueado’ “vurmak” anlamına gelir. Yani “rasgueado”, genelde bütün akoru beş ya da altı teli içererek vurmayı gösterir. Bu tekniği uygulamanın birçok yolu vardır ve gitarist, sadece kendi buluş ve keşifleriyle sınırlıdır. Aşağıda her zamanki ok sembollerini kullanarak birçok değişik biçimi gösterdim. P, e, a, m ve i harfleri, vuruş yapan parmakları belirtirken; ritmik değerler, her bir vuruşun ses uzunlukların arasındaki ilişkiyi gösteriyor. Yukarıya bakan ok, en kalın telden en ince tele vuruşu, aşağıya bakan ok ise tersini belirtiyor.
1)
2)
3)
4) 
5)
6)
7)
8 ) 
9) 
10) 
ma = orta ve yüzük parmaklarıyla aynı anda tellere vurulur
5. örnekten 10. örneğe kadarki formlar; hız, mükemmel ritim ve güç ile birleşince “sürekli rasgueado”yu oluşturur. Bu demektir ki, vuruşlar birbirinden bağımsız duyulamaz hale gelmiştir ama sabit ve sürekli yuvarlanma etkisi yaratırlar. Açıktır ki bu, ısrarlı bir çalışma ve sürekli pratik gerektirir.
2) Golpe:
Deneyimli bir flamenko gitaristi, yorumunu anlamlı ritmik vurgularla süsler. Bu, golpe (golpe: vuruş) tekniğini kullanarak gerçekleşir. Golpe genellikle, yüzük parmağının ucuyla ve tırnağıyla -bu teknik nedeniyle kısmen ‘golpeador’ ile kaplanmış olan gitarın armonik üst kısmına vurularak yapılır. Burada da birçok varyasyon vardır: Yalnız başına kullanılan ‘golpe’ (örneğin akorlar arasında); ‘rasgueado’ figürünün sonundaki ‘golpe’; ya da işaret parmağı ‘rasgueado’su ya da baş parmak vuruşu ile aynı anda vurulan ‘golpe’. Aşağıdaki örnek, vurguları ‘golpel’erle verilen ‘rumba flamenca’ ritmini gösteriyor:
Bazı gitaristler baş parmaklarını, işaret parmaklarını ya da yüzük parmaklarını gitarın yüzeyindeki herhangi bir yere (köprü, ses deliğinin kenarı, yan taraf, klavyenin altı) vurarak zaman zaman müthiş bir virtüozite sunumuyla ‘golpe’ tekniğini geliştirmişlerdir. Ama unutulmamalı ki bir gitaristin bu tarz gösterilere girişerek şovun tuzağına düşmesi kolaydır.
3) Apagado:
“Apagar”, durdurmak anlamına gelir. Bu teknik, sol elin serçe parmağı kullanılarak yapılır. Belli bir akor çaldıktan sonra gitarist hemen, parmağını / parmaklarını tellerin üzerine kapatarak tüm telleri susturur. Bu nedenle bu teknik sadece serçe parmağın kullanılmadığı akorlar için geçerlidir. Benzer bir etki, akorun sağ elin yan tarafıyla susturulmasıyla da elde edilir.
4) Alzapua:
Klasik gitardan farklı olarak flamenko gitar çalımında sağ el baş parmağı, birden çok teli çalmada, hatta uzun melodik pasajlarda ve akor arpejlerinde kullanılır. Genelde “apoyando” tekniği ile çalınır, yani teli çaldıktan sonra baş parmağın vuruşu alttaki telde sona erer. Özellikle ilginç olan, baş parmak tırnağının mızrap gibi aşağı ve yukarı şekilde kullanılmasıdır. Bu tekniğin adı “alzapúa”dır (alzar: kaldırmak, púa: mızrap). İki şekilde çalınır. Ancak, kendine özgü etkiyi aşağı ve yukarı vuruşlar yeteri kadar hızlı olduğunda verir.
Bir telde Alzapúa:
Birçok telde Alzapúa:
Temel model:
Yukarıda saydığımız tekniklere ilaveten, bugün flamenko gitaristlerinin çoğu kısmen, klasik gitar repertuvarından uyarlanmış teknikleri kullanıyorlar: arpej, birçok farklı tremolo, melodik diziler çalınırken vuruşların yapılması, legato, pizzicato, glissando ve armonikler. Açıkçası flamenko gitar zanaatinde uzmanlaşmak; esaslı bir çalışma, müziği sevme, inat ve sıkı çalışma planlaması istiyor. Bu makalede flamenko gitarın harikulâde dünyasına sadece bir bakış attım. Aşağıdaki paragraflar konuyu derinlemesine araştırmayı isteyenlerin ilgisini çekebilir.
Kaynakça :
http://www.tolgahancogulu.com/flamenko-gitar/
https://www.google.com.tr/search?q=flamenko+gitar&espv=2&biw=1920&bih=950&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwisyOWXnMTQAhXmJJoKHbfNDZcQ_AUIBygC#tbm=isch&q=klasik+gitar+tremolo&imgrc=7auRUmATh_uaEM%3A