Zekâ ve yetenekler insanlara doğuştan verilen ve çalışarak elde edemeyeceğimiz kavramlardır. Çevresel etkenler hayatımızı istesek de istemesek de fazlasıyla etkiler. Ancak bu çevresel etkenler hayatımızı kişiliğimizi dahi değiştirecek kadar etkiler mi?
Dünyada pek çok farklı insan mevcut. Bu insanların her biri farklı zekâ ve kişiliklere sahip. Zekâ kavramı bir şeyi algılama, akıl yürütme, kavrama ve sonuç çıkarma gibi yeteneklerinin bütünüdür. Yani bir şeyi hızlı algılamak da kavramak da zekâ belirtisidir. Örneğin yeni öğrenilen bir şeyi bir kişi 1 seferde diğer kişi 3 veya 4. Seferde anlıyorsa bu ilk kişinin ikinci kişiden daha zeki ve kavrama yeteneğinin daha fazla olduğunu gösterir. Ancak tek başına zekâ asla bir şey ifade etmez. Hayatta başarılı olan insanlar her zaman en çok çalışan insanlardır, en zekiler değil. Zeki insanlar, çaba gösterip çalışırlarsa başarıya daha hızlı ulaşırlar. Zekanın etkisi budur. “Mutlu ve huzurlu olunarak hayatta iyi bir şey yapılamaz. Mutlu ve rahat olduğu için büyük bir şey başaran kimse yoktur.” Zeki insanlar hayatta diğer insanlardan daha üstün değillerdir ve kimseye yüksekten bakmamaları gerekir. Zekilerin düştüğü en büyük hata, tek zekinin kendileri olduğunu düşünmeleridir. Bir insanı veya yaptıklarını takdir etmek size bir şey kaybettirmez. Aksine o insanın tecrübelerinden faydalanmak, işte bu zekanın kullanımına bir örnektir. Ancak evet, zekâ çalışarak veya çevresel etkenlerle elde edilebilecek veya geriletebileceğiniz bir kavram değildir. Yani her yeni bir şey öğrenen o kişi, her biri ne kadar çalışırsa çalışsın, asla ikisi de aynı seviyede anlayamayacaklar.
Aynı şekilde kişilik özelliklerimiz de doğuştan gelir. Çevresel etkenler, sizin hayatınıza yön verir. Ancak olmak istediğiniz kişi olmak
ve kişiliğinizi zorla değiştirmek, çevresel etkenlerinin bir sonucudur. Özellikler ergenlik döneminde, insanların özendiği ve olmak istedikleri kişi değişiyor. Ancak o kişinin kişilik özelliği değişmiş olmaz. Sadece bakış açısı değişir. Çevresel etkenler bizlerin hayata karşı bakış açılarını değiştirir. Kişilik özelliklerinizi değiştiremezsiniz. Çocukken liderlik özellikleriniz öne çıkıyorsa, büyüdüğünüzde de o özelliğiniz sizde var olur. Bu özelliğinizi öne çıkarmak, özgüvenin işidir. Özgüveniniz de aynı şekilde yüksekse, bu böyle kalacak. Belki evet, hayatta kimse kötü olmak istemez. Her çocuk masum doğar, ancak eğer gelişme döneminizde sizi çok kötü etkileyen olaylar varsa siz de çocuk aklınızla ona özenirsiniz. O gördüğünüz şeyin doğru olduğunu zannedersiniz.
Hayatta pek çok farklı insan, pek çok farklı kişilik ve pek çok farklı zekâ seviyesi mevcut. İnsanların hayattaki başarıları, zekalarıyla veya kişilik özellikleriyle değil de çalışmalarıyla mümkündür. Ancak zekâ sizi olduğunuzdan daha üst bir seviyeye çıkmanızda size yardımcı olur. Tabii çalışmayla birlikte. Ancak evet, zekanızı ve kişilik özelliklerinizi ergenlik döneminizde, çevresel etkenlerle değiştiremezsiniz. Bunlar doğuştan gelen ve sizlere verilen nimetlerdir, kullanmayı bilirseniz.