Herkes diyor ki : “Deprem … kadar insan öldürdü.” veya “Deprem aileleri yıktı, dağıttı” herkes konuşuyor. Ama bilmeden konuşuyor. Deprem öldürmez, tedbirsizlik öldürür. Şimdi konuma geçersek, insanları öldüren ahlaksızlık mıdır, cahillik mi?
Tabii ki, ikisinin de etkisi var ama bence ahlaksızlık daha ağır basıyor. Bir inşaatta kullanılacak malzemeden çalmak, daha ucuza getirmeye çalışmak, işin sonunda yine aynı yere çıkıyor hatta daha fazla para ödüyorsun, artık eğitimsizlik bile değildir. Baya baya ahlaksızlıktır bu benim gözümde. TÜİK’ in yaptığı son veri tablosu sonucunda, depremin öldürme sebebinin %78.2’sinin malzeme kaçakçılığı olduğunu söylüyor. Bu normal bir rakam değil. Diğer ülkelerde bu oran %13.6(Almanya)’ ya yakın bir rakam olsa da, bizim ülkemizdeki durum bu.
Peki, bu nasıl düzelir? Kontrollerle. Her ay veya her bir bina tamamlandığında gidip bir kontrol yapılmalı bence. Böylece hasar gören insan ve bina sayısı azalır hem de herkesin içi rahat olur. Önemki olan maliyet değil, can güvenliğidir. Japonya’da insanların çoğu hayatta kalıyor ki, onların depremleri bizimkilerden çok daha büyük oluyor. Kullandıkları sistem çok güvenli bir sistem lakin, ölen kişi sayısı en fazla 10 oluyor. Bu sistemin kurucusu Henry Robinson Palmer bu sistemi bütün Dünya kullansın diye yapmasına rağmen çoğu ülke bunu kullanmıyor bile. Adını duymayan ülkeler dahi var. Tekrar aynı sözü söylüyorum. Önemli olan maliyet değil can güvenliğidir.