Alfabe değişikliği, ülkemizde özellikle Cumhuriyet Dönemi’nde Atatürk tarafından uygulanmış, ülkemizi medenileştirmek amacıyla yürütülmüş devrimlerden birisiydi. Bu dönemde yaşayan öğrenciler ve halk için ciddi bir değişiklikti. Peki, bu değişimin olması hangi olumlu veya olumsuz sonuçlara neden oldu?
İlk olarak olumlu yanları; ülkemizde eskiden kullanılan alfabenin yazımı ve öğretilmesi zordu ve daha kolay bir alfabeye geçerek eğitim daha kolay öğretildi. Uluslararası alfabeye geçilerek diğer ülkelerle iletişim kolaylaştı. Ülkemizde Harf Devrimi olduktan sonra yeni gelen alfabe sayesinde, hem yazma bilgi birikimi artmış hem de uluslararası ülkelerle-özelikle Avrupa ülkeleriyle-ve Birleşmiş Milletlerle iletişimimiz kolaylaşmıştı. Benim fikrime göre alfabe değişiminin hem uluslararası alanda hem de eğitim ve bilgi birikimi konusunda kolaylık sağladı. Atatürk, ülkemizde öğretilen alfabenin gelecekte büyük sıkıntılar yaşatacağını ve uluslararası iletişimde kolaylık sağlamayacağını sezmişti. Getirdiği alfabe sayesinde ülkede önceden düşük olan okur yazar oranı artmıştı. Bu değerler şöyleydi:
- 1923’te okur yazar oranı:%2,5
- 1927’de okur yazar oranı:%10,5(resmî sayım)
- 1935’te okur yazar oranı:%20,4
Şimdi gelelim olumsuz yanlarına; özellikle Harf Devrimi’nin olduğu yıllarda bizde Arap alfabesi bulunmaktaydı. Alfabenin öğrenimi ve yazımı oldukça zordu. Her ne kadar Harf Devrimi’nin yapılması bazı konularda olumlu etkileri olsa da halkın yeni alfabeye öyle hızlıca geçmesi pek mümkün değildi. Çünkü o yıllarda pek çok insan okuma bilmiyordu. Bilenlerin pek çoğu ise Arap alfabesi biliyordu. Bu da halkın Latin alfabesine geçişini büyük oranda zorlaştırmıştı. Yeni alfabeye geçmenin olumsuz yanları, az önceki örnekteki gibi halkın alışık bulunduğu alfabeden başka bir alfabeye geçmek uzun bir süre alacaktı. Bununla birlikte Harf Devrimi geleneksel yazı sistemi kullanan yazı ustalarının işsiz kalmasına neden olmuş olabilirdi. Benim fikrim, bizim ülkemizde Osmanlı zamanından kalma hattatlar da bir nevi yazı ustalarıydı ve onlar işsiz kalmamak için ülkeye matbaanın getirilmesine bile karşı çıkmışlardı. Bu sayede ülkemize matbaa Avrupa’ya gelişinden üç asır sonra getirilmiştir. Bu, bize geleneksel yazılar yazan ustaların yeni alfabeye geçilmesine ve teknolojiye karşı olumsuz tutumunu gösteriyor. Şimdi bunun konuyla ne alakası var? Alakalı çünkü matbaanın getirilmesine karşı çıkan büyük ihtimalle yeni alfabeye de karşı çıktı.
Özetleyecek olursak, alfabe değişiminin hem iyi hem kötü yanları vardır. Burada önemli olan, yeni bir alfabeye geçilecekse yalnızca tek bir açıdan, tek bir pencereden bakıp diğer sonuçlara göz ardı etmek, verdiğimiz kararı kötü etkileyecektir. Atatürk’te büyük bir lider olarak geleceği o kadar iyi sezebildi ki doğru kararı verdi. Eğer biz hala Arap alfabesiyle yazıyor olsaydık belki de ben bu yazıyı yazamayacaktım.
Kaynakça: Vikipedi
