Bizi biz yapan ailemizden bize miras kalan özelliklerimiz mi yoksa bizi etkileyen çevre midir? Kim olduğumuzu belirleyen hangisi? İkisi birbiriyle bağlantılı mı?
İlk ne zaman yürüdüğümüzün, ne zaman konuştuğumuzun genetik olması gibi bizi biz yapan özelliklerin de genetik olduğunu düşünüyorum. Sinirliyken, mutluyken, stresliyken, üzgünken nasıl tepki verdiğimiz gibi birçok şey genetiktir. Aynı şekilde bizi neyin sinirlendirdiği, mutlu ettiği, üzdüğü, sinirlendirdiği de genetiktir. Ailemizden veya çevremizden hareketlerimizden dolayı sürekli, ” Bu çocuk da aynı babası” veya “Bu çocuk da aynı annesi” tarzı laflar duyarız.
Birinin sinirlendiğinde ağlaması, deli gibi gülmeye başlaması, yıkıp dökmesi, bağırması bunların hepsi genetiktir. Ya da üzüldüğünde içine atıp atmaması, ağlaması bunlar da genetiktir. Derslere, müziğe, resim yapmaya, sosyalliğe, spora ilgisi olması; nelerden hoşlanması veya hoşlanmaması hepsi aileden dolayı oluşur.
Çevrenin de bizi etkilediği doğrudur. Arkadaşlarımız hareketlerine, davranışlarına göre biz de kendi davranış ve hareketlerimize şekil veririz. Hatta çevremizi düşüncelerine bağlı olarak kendi düşüncelerimizi değiştirerek bizi özgün kılan düşüncelerime de yön verir ve özgün olmaktan çıkarız. Bir insanın hayatını değiştiren ailesinden çok arkadaşları, çevresidir. Yani bu durumda o kişiyi kendi yapan genler olmaktan çıkar ve arkadaşlarının düşünceleri, davranışları ve onu yönlendirmeleri olur. Aynı zamanda nerelerde takılmayı seçtiğimiz ve buralarda edindiğimiz arkadaşların da etkisi de vardır. Ama nerede takılmak istediğimizi ilk başta istememiz bizim nelerden hoşlandığımızla alakalı değil midir?
Bazıları ise kendini kapatıp sosyalleşmek istemez, insanlarla kendisi arasına duvar örer ve onu etkilemelerine izin vermez. Kendi kendine gelişir, kendi benliğiyle kalır. Yani sadece ona ailesinden gelen özelliklerle. İnsanın çevreden etkilenmesine, sosyal olup olmamasına sebep olan da çevrenin onu etkilemesi midir? Tabii ki de genden gelen özelliklerdir. Çevrenin bizi etkilemesine izin verip vermeyeceğimiz, asosyal mi sosyal mi olacağımız bunların hepsi genetiktir. Buradan sonra çevre devreye girer.
Bana göre bir insanı çevre etkileyebilir, değiştirebilir hatta hayatına yön verebilir. Ama bizi biz yapan şey genlerimiz ve ailemizden, atalarımızdan gelen özelliklerdir. Bu özellikler sayesinde çevreden etkileniriz.