Türkçenin korunması, Türk kültürün korunması anlamında dikkat edilmesi gereken önemli bir husustur. Atatürk bu konu hakkında şöyle demiştir: “…Onun için her Türk, dilini çok sever ve onu yüceltmek için çalışır.” Ama maalesef ki günümüzde, Türkçe eskisi kadar iyi korunamamaktadır. Özellikle mağaza ve dükkanların reklam tabelalarında ve afişlerinde yabancı dildeki ifadelerin kullanımı, Türkçe ifadelerin yerini yabancı dildeki ifadelerin almasına yol açmaktadır. Peki bu durum ne anlama geliyor ve nasıl ortaya çıktı?
İlk olarak, tabelalarda ve afişlerde yabancı dillerin neden kullanıldığından bahsedelim. Turistik bölgelerde, yabancı dillerde yazılan afiş ve tabelalar doğal olarak daha fazladır. Örneğin, Antalya’ya gittiğinizde, havaalanı da dahil olmak üzere plajlarda, otellerde ve alışveriş merkezlerinde Rusça yazıların yazılmış olduğunu görürsünüz. Bu yazılar genellikle ikiye ayrılır: Turiste genel komutlar vermek veya bir ürünü pazarlamak. İlki, alışveriş merkezlerinde tuvalet kapılarının itilerek mi yoksa çekilerek mi açılacağını veya havaalanlarında dış hatların nerede olduğunu veya valizlerin nereden alınabileceğini söyler. İkincisi ise, genellikle mağaza vitrinlerinde karşımıza çıkar. Çünkü, ülkemize büyük bir turist dalgasının gelmesi, potansiyel müşterileri doğurur. Bu tarz yazılarda “Yüzde Altmış İndirim” veya “İki Al Bir Öde” gibi yabancı müşterileri almaya iten kampanyalar karşımıza çıkar. Bu, bir pazarlama ve reklam taktiğidir.
İkinci olarak, afiş ve tabelalarda yabancı bir dilin kullanılması, o mağazanın sahibinin yabancı olduğunu da gösterebilir. Örneğin, ülkemizin Suriye’yle olan sınırın yakınlarındaki kentlerde, ülkemize göç etmiş ve buralara yerleşmiş olan Suriyelilerin açtıkları dükkanların tabelaları üzerinde Arapça ifadeler görülebilir.
Peki bu alanlarda Türkçenin kullanımının azalması hatta bazen hiç kullanılmaması bir tehlike arz ediyor mu? Bana sorarsanız, cevabım evettir. Çünkü, ilk paragrafta da bahsedildiği gibi Türkçeyi korumak, Türk kültürünü korumakta önemli bir rol oynar. Sürekli İngilizce yazılmış tabelaları gören bir Türk, kendini sanki Türkiye’de değilmiş gibi hissedebilir. Veya ticari açıdan bakacak olursak, kampanya uygulayan mağazalara Türk müşteri, o afişin anlamını bilmediği için gidemez. Bu yüzden, bu tabela yazılarına bir düzenleme getirilmelidir. Ancak, yabancı dildeki ibarelerin silinmesi de söz konusu olamaz. Kendimizi turistlerin yerine koyalım, yabancı bir ülkeye geldiğimizde uçaktan indikten sonra bavulumuzu nereden alacağımızı, taksiyi nereden çağıracağımızı bilmeden doya doya eğlendiğimiz bir tatil geçirmemiz çok zorlaşır.
Bu sebeple, getirilecek yeni bir düzenleme bence şunları içermelidir: Türkçe ifadelerin de yer alması zorunluluğu getirilebilir. Böylece hem dilimiz koruma altına alınmış olur, hem de yabancı dildeki ibareler o bölgede yaşan Türkler için de anlamlandırılmış olur.
