Birleşmiş Milletler (BM), dünya barışı, güvenliği, işbirliği ve sürdürülebilir kalkınma gibi amaçlarla 1945 yılında kurulmuş bir uluslararası örgüttür. BM, tüm üye ülkelerin eşit temsil edilmesi prensibi üzerine kurulmuştur ve üye ülkelerin birbirleriyle tartışarak sorunları barışçıl yollarla çözmelerini teşvik eder.
BM, tarihte birçok barışçıl çözüm ve insani yardım faaliyetine öncülük etmiştir. Ancak, günümüzde BM’nin bazı eleştirilerle karşı karşıya kaldığı doğrudur. Bunlar arasında şunlar sayılabilir:
- BM, tüm üye ülkelerin eşit yetkiye sahip olması lazım iken sadece bazı ülkelerin veto gücüne sahip olması nedeniyle alınan bütün kararlar bu ülkelerden geçmelidir. Özellikle Güvenlik Konseyi’nde yer alan beş daimi üyenin (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) veto gücü, bazı kararların alınmasını engelleyebilir.
- BM, bazı sorunlara karşı yetersiz kalmaktadır. Örneğin, Suriye’deki iç savaş, Myanmar’da Rohingyaların zulmü ve Yemen’deki insanlık dışı koşullar gibi durumlarda BM’nin etkisi sınırlı kalmıştır.
- BM, tüm üye ülkelerin farklı çıkarlarına hizmet etmek zorunda olduğu için bazen amacından sapabilmektedir. Örneğin, BM, Irak’ın işgal edilmesi öncesinde, Saddam Hüseyin’in kitle imha silahı bulundurduğuna dair yanıltıcı bilgilerle hareket ederek, ABD önderliğindeki bir koalisyona destek vermiştir.
Bu eleştirilerin yanı sıra, BM’nin küresel işbirliğinin ve uluslararası hukukun geliştirilmesinde önemli bir rolü olduğu da unutulmamalıdır. BM’nin bazı reformlara gitmesi ve günümüzün sorunlarına daha etkili çözümler üretmesi gerektiği açıktır.
BM’nin günümüzün sorunlarına daha etkili bir şekilde yanıt verebilmesi için çeşitli öneriler mevcuttur. Bunlardan bazıları şunlardır:
- BM’nin yapısı ve işleyişi yeniden gözden geçirilebilir ve bazı reformlar yapılabilir. Örneğin, Güvenlik Konseyi’nin veto gücü konusunda değişiklikler yapılabilir veya BM’nin karar alma mekanizmaları daha demokratik hale getirilebilir.
- BM’nin finansal kaynakları artırılabilir ve kaynakların daha etkili bir şekilde kullanılması sağlanabilir. Bu, BM’nin sahip olduğu programların daha etkili bir şekilde uygulanmasını ve küresel işbirliğinin geliştirilmesini sağlayabilir.
- BM, sürdürülebilir kalkınma hedefleri ve iklim değişikliği gibi küresel sorunlarla daha etkili bir şekilde mücadele edebilmek için daha fazla işbirliği yapabilir. Bu, BM’nin küresel liderlik rolünü daha da güçlendirebilir.
Bu önerilerin yanı sıra, BM’nin günümüzün sorunlarına daha etkili bir şekilde yanıt vermesi için tüm üye ülkelerin de sorumluluk alması gerekmektedir. Üye ülkeler, BM’nin amaçlarına hizmet eden politikalar izlemeli, BM programlarına mali destek sağlamalı ve BM’nin küresel işbirliğinin geliştirilmesine katkıda bulunmalıdır. Ayrıca bütün bu istenenlerin tek bir örgüt tarafından gerçekleştirilmesi kolay değildir çeşitli örgütler kurulabilir.