Merhabalar ! Hepimiz hayatımız boyunca bir kez bile olsa betta beslemişizdir. Ülkemizde hak ettikleri değeri görmeyen bu güzel canlılar pet shoplarda ticari kaygılar sebebi ile bardaklarda beslenip satılıyor. (Bazı pet shoplar hariç) Bu kadar asil ve güzel canlıların hak ettiği değeri görmemesi gerçekten üzücü. Bettlardan kısaca bahsetmek gerekirse coğrafi kökeni Tayland’a dayanır. Kendi doğal ortamlarında daha çok çeltik tarlalarında görülür. Suya düşen böcek larvaları ve sudaki omurgasızlarla beslenir. Bettlar, labirent organı adı verilen bir yapı sayesinde havadan oksijen solunumu yaparlar. Bu sayede hava motoru olmayan akvaryumlarda rahatlıkla bakılabilirler .Bölgesinde kendisinden başka bir canlıya tahammülü olmayan bu balıklar bölgesine giren erkeklerle ölümüne kavga ederler. Bu yüzden betta balıklarının tek bakılması gerekmektedir. Gelelim asıl konuya: Bettalar nasıl üretilir ?
Tayland Usulü Betta Üretimi
(Bu makale Taylandlı efsane üretici Atison Phumchoosri’nin yazısının Türkçeye çevrilmiş halidir.)
Öncelikle çapı 30cm olan su sızdırmayan bir kap bulunmalıdır. Bu kap plastik, porselen ya da su sızdırmayan herhangi bir materyalden olabilir. Kaba 10cm yüksekliğinde temiz su koyulmalıdır. Sonrasında klorun uçması için en az 3-4 saat suyu açıkta bekletmek gerekir. Suya biraz badem eklemek performansı arttırır. İsterseniz köpük yuvanın sağlam olması için 1 tane kuru badem ağacı yaprağı koyabilirsiniz. Şimdi elinizde 1 tane sağlıklı erkek ve 1 tane sağlıklı dişi var. Sağlıklı erkek köpük yapmasından anlaşılabilir. Eğer erkeğin bulunduğu tankta köpük yuva varsa bu erkeğin sağlıklı olduğunu gösterir. Sağlıklı dişi ise uyanıktır, karnı şişkindir ve genellikle karnının üstünde çizgiler vardır. Balıklarınızı üretme tankına koymadan en az 2 saat önce onlara bolca kaliteli yem verin. İlk olarak tanka erkek betayı koyun. Bundan 3-4 gün sonra başka bir cam kap içinde dişiyi koyun. Dişiyi o kapta 2 gün bekletin. Bu süre zarfında erkek dişiye ilgi gösterecek ve köpük yuva yapacaktır. Bu aşamaya kadar iki balığa da yem vermeyin. Çünkü yem birbirlerine olan ilgilerini dağıtır ve bir dahaki üretimdeki verimi düşürür. Erkek yuva yaptığı ve erkekle dişi birbirlerine alıştıkları zaman her ikisine de bolca kaliteli yem verin. Eğer bu aşamada yem vermezseniz balıklar büyük ihtimalle kendi yumurtalarını yiyeceklerdir. Yem verdikten 3-4 saat sonra dişiyi serbest bıraktığınızda erkek onu köpük yuvanın altına doğru kovalayacak ve devamında erkek, dişinin karnını sıkacaktır. Bu olay 4 saat sürebilmektedir. Bazı dişiler yumurtaları yuvaya taşımada erkeğe yardım ederler. Yumurtlama bittiğinde erkek, dişiyi yuvadan uzağa kovalayacaktır. Bu safhada dişiyi tanktan almak gerekir. Dişi yumurtladıktan sonra yorgundur ve hastalıklara karşı dirençsizdir. Bu yüzden ayrı bir tankta ona iyi bakılmalıdır. Dişi 16 gün sonra tekrar yumurtlamaya hazır hale gelecektir.
1 haftalık betta yavrusu.
Üretime başlamadan önce kendinize sormanız gereken sorular :
- Yeterli araştırmayı yaptım mı ?
- Üretime alacağım balıkların kondisyonu yerinde mi ?
- Yavrulara yeteri kadar ilgi gösterebilecek miyim ?
- Üretim için gerekenlere sahip miyim ?
- Yavrulara bakacak yeterli alana sahip miyim ?
Bu beş sorunun cevabını olumlu bir şekilde verebiliyorsanız eğer, betta üretimi için hazırsınız demektir 🙂
Birkaç ipucu/ tavsiye ve genel bilgi
İlk üretim tecrübeniz ise Halfmoon plakat – Plakat cinsi balıklarla başlamanız daha doğru olur, bakımları nispeten daha kolaydır. ( Eğer kaliteli ırka sahip balıklarınız varsa ticari açıdan da kaygılanmanıza gerek kalmaz.)
Üretim yapacağınız tanka 50 litreye bir büyük boy catappa ( yabani badem ağacı yaprağı) eklemeniz balıkların hastalıklara karşı daha dirençli olmasını sağlar.
Keyifli hobiler dilerim, sağlıcakla kalın 🙂
KAYNAKÇA:
https://www.akvaryum.com/Forum/betta_uretimi_puf_noktalari_k600488_sn1.asp
https://www.bettabetta.org/uretim