Bal peteği neden altıgen şeklindedir hiç düşündünüz mü ?
Ben düşündüm ve sizin için araştırdım…
Öncelikle altıgenden bahsedelim biraz.
ALTIGEN
Bir altıgen, altı kenarı ve altı köşesi olan çokgendir. Ayrıca kenarları ve açıları eşitse düzgün altıgen olarak adlandırılır. Düzgün altıgen altı eşkenar üçgenden oluştuğu için alanı ve çevresi kolayca bulunabilir. İç açıları toplamı (n-2). 180 formülünden bulunabilir. Her bir iç açısının ölçüsü ise (n-2). 180/2 formülünden bulunur.
BAL PETEĞİ
Bal arıları ihtiyaçları gereği bal üretir ve bunları depolamak için bal peteklerini kullanırlar. Bal peteğinin temel maddesi olan balmumunu karınlarının altında yer alan salgı bezlerinden salgılayarak bal peteğini yaparlar.
VE GELELİM ALTIGEN OLUŞUNA
Kovanlarda dik şekilde konumlanan çıtalara altıgen olarak döşedikleri ballar sabit bir açı ile konumlanmıştır. İlginç bir şekle sahip olan peteklerden kesit alındığında bir ara duvar ile karşılaşılır. Bal mumundan yapılan bu ara duvar ortak bir zemin özelliği gösterir. Balın akmamasını sağlayan çukurlar ise eğim açısının sabitliği ile ilgilidir.
Bal üretiminde ilk aşama bal mumunun üretimidir. Bir çok işçi arının grup halinde kenetlenmesi ile belli sıcaklığı değerine ulaşılır ve salgı başlar. İlk salgı beyazken, salgı ve polenlerle renk sarıya doğru döner. Toplu iğnenin başı kadar minik üretilen bal mumları çok fazla enerji tüketimi ile gerçekleşir. Sonuçta 1kg bal mumu üretmek için yaklaşık 22 kg bal tüketilir.
Bilim adamları ve matematikçiler yaptıkları araştırmalar sonucu en verimli depolama şeklinin altıgene uygun olduğunu ispatlamışlardır. Maksimum kullanımı esas alan bu konumlanmaya çıta kenarlarından başlayan arılar ortada kusursuz altıgenlerle petekleri tamamlarlar. Bu müthiş matematik düzeni diğer geometrik şekiller ile mümkün olmamaktadır. Daire, beşgen ve sekizgen gibi şekillerde muhakkak boşluk kalacaktır. Kare ve üçgende ise, aynı hacmi doldurmak için gereken duvar çevresi daha fazla olacağından en az malzeme ile bir alanı optimum şekilde bölmek için altıgen en ideal olan şekil tipidir.
Bunun yanı sıra; her bir altıgenin derinliği 3 santimetre, duvar kalınlığı ise milimetrenin yüzde beşi kadardır. Bu kadar ince iş isteyen bal üretimi arılar için oldukça kolaydır. Binlerce farklı arı hep eşit boyda petekler üretirler. Yavru bakımından petek inşasına, besin bulmadan bal üretimine kadar her işi başarırlar. Bu sebepten dolayı bal ve bal mumu bizler için çok kıymetlidir
.Aynı zaman da balmumu çok değişik alanlarda kullanılmakla birlikte büyük oranda temel petek yapımında ve kozmetik sanayiinde kullanılmaktadır. Bunun yanında, Katolik kiliselerinde yakılan mumlarda en az %32 oranında balmumu bulunması gerektiğinden mum yapma sanayiinde de ciddi miktarlarda kullanılır. İlaç sanayinde ve diş hekimliğinde çeşitli krem ve merhemlerin üretiminde , bazı hapların kaplanmasında kullanılmaktadır.Su geçirmez malzemelerde,mobilya ve zemin cilalarında , optik lenslerin parlatılmasında,sakızlarda ve mürekkeplerde az da olsa kullanılır.Daha önceleri balmumu ihtiyacı açısından kendine yeterli olan ülkemiz son yıllarda balmumu ithal etmeye başlamıştır. Kaynağı belli olmayan balmumundan yapılmış temel peteklerle Amerikan yavru çürüklüğü ve kireç hastalığı gibi arı hastalıklarının gerek ülkeler arası gerekse ülke içinde geniş alanlara yayılabileceği unutulmamalıdır. Bu bakımdan temel petek yapımında kullanılacak balmumunun “Arıcılık Yönetmeliği”nin zorunlu bir hükmü olarak 110 oC’da 12 saat süreyle sterilize edilmesi gerekmektedir. Balmumu tüm kullanma alanları açısından %100 saf olmalı, parafin, serezin, reçine ve iç yağı gibi yabancı maddeler içermemelidir.
Kaynakça:http://www.ballicarsi.com/balmumu-nedir-balmumu-ozellikleri.shtm
http://www.marmarisbalevi.com.tr/tr/cocuk-kosesi/bal-petegi-nicin-altigendir
http://www.yesilyaylaaricilik.com/petekyapisi.html
http://www.iyzi.net/hayvan/arilar-bal-petegini-neden-altigen-yapar.html