21. yüzyılın ilk çeyreğini tamamlamak üzereyiz ve şu an olduğumuz nokta ile 21. yüzyılın başındaki gelişimi kıyaslarsak büyük bir fark görüyoruz. Bu kıyaslamalarda değinmemiz gerek en önemli noktalardan birisi de yapay zeka. Yapay zeka 2011 yılında Siri’nin geliştirilmesiyle adeta çağ atladı. Devamında Google, Yandex gibi bazı platformlar da bunun üzerine kendi programlarını tasarladılar. Bu yapay zeka programları artık insan yönlendirmesiyle insanların yüz ifadelerini ve yüz hatlarını kopyalayıp, o insanı bazı hareketlerde veya türlü sözleri söylerken çizebiliyor. Bu işleme “deepfake” adı veriliyor. Son 2 sene önce bu eyleme fazlasıyla maruz kalmış durumdayız.
Şu anda deepfake hala gelişme aşamasında, yani maruz kalmamıza rağmen çoğu insana oluşturulan görseller ve videolar gerçekçi gelmiyor. Ancak bazen uzmanlar ve devletlerin siber kuvvetlerinin hazırladığı videolar ve görseller gerçekçilik taşıyabiliyor. Buna 2022 yılının başında şahit olmuştuk. Mevcut olan Rusya-Ukrayna Savaşı’nda siber teknolojiler aktif olarak kullanılmakta. Bir deepfake vakası da bu savaşta, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin başına gelmişti.
Bu görüntüde Volodimir Zelenski’nin ordusuna çekilme emri verdiği görülüyordu. Bu görüntü Ukrayna televizyonlarında paylaşılmıştır. Bu olay, yaşanan deepfake vakalarının sadece bir tanesi. Örneğin bir olay ülkemizde de 14-28 Mayıs 2023 seçimleri esnasında yaşanmıştır. Bu görüntüler halkın kafasını karıştırabiliyor, ayrıca dezenformasyona da yol açabiliyor. Bu teknolojinin belirli bir sahibi olmadığından ötürü bu teknoloji normal sivillerin de kontrolü altına girebiliyor. Riski temel olarak bu oluşturuyor. Bu teknoloji çok yeni olduğundan üzerinde belirgin bir denetim bulunmuyor. Ancak bu teknolojinin kötü yanlarının olduğu gibi iyi yanları da bulunmakta. Bildiğimiz üzere ülke liderlerinin ve önemli kişiliklerin üzerinde suikasta uğrama gibi tehlikeler bulunuyor. Bu teknoloji kontrol altına alınabilirse bu kişiliklerin suikast ve zarar verici faaliyetlerden uzak kalmasını sağlayacak şekilde, medya duyuruları ve mitinglerini bir video veya görüntü olarak oluşturup paylaşılması sağlanabilir. Bu kaynaklar bir resmi site üzerinden paylaşılırsa tüm güven sıkıntısı de çözülebilir. Ancak yine potansiyel risklere karşı önlemler alınmalıdır. Tekrar belirtilmelidir ki bu teknoloji çok yeni bir teknoloji. Uzmanlar elbet geliştirecek, belki daha geliştirilebilir hale getirecektir.
İçinde bulunduğumuz çağ şu anda çok hızlı ve çok büyük değişimlere devamlı olarak uğruyor. Bu değişiklikler de her alanı etkiliyor. İster sağlık olsun, ister savaş. İnsanlar da bu değişikliklere uyum sağlamak zorundadır. Deepfake ve yapay zeka gibi konularla ilgili insanlar bilgilendirilmeli, gelişen ve gelişmiş ülkelerde dersleri verilmelidir. Bilinç şu anda mevcut en önemli şeylerden biridir.