Merhaba ben Esila,
Sömestr tatilimde Samsun’un Vezirköprü ilçesine gittim. Orada anneannem, teyzem kuzenlerim ve diğer akrabalarımızı ziyaret ettim. Çok fazla gezilecek tarihi ve doğal güzellikleri olan bir yer fakat hava şartlarından dolayı birkaç yere gidebildim ama yinede sizlere edindiğim bilgileri aktarmaya çalışacağım .
Öncelikle kuzenlerimle çok eğlendim anneannem her gün benim sevdiğim ve istediğim şeyleri yaparak çok güzel sofralar hazırladı eline sağlık canım anneannem! :)) Biz oraya babannemi de götürmüştük onu da gezdirmek adına dışarı çıktık ve ilk adresimiz Taşhan. Osmanlı zamanında yapıldığı bilinmektedir, iki katlı bir yapı geniş avlusu, hayvan pazarı var ve han işlevi gören odaları ise depo olarak kullanılmıştır. Şimdi ise turistik otel olarak işletilmektedir. İkinci adres Bedesten ve Kervansaray. Köprülü Mehmet Paşa’nın eşi Ayşe Hanım ve babası Yusuf Ağa tarafından 1960 yılında yapılmıştır. Dört giriş kapısı ve içerisinde 110 dükkan bulunmaktadır. Orta yerde yer alan kervansaraya da dört devasa kapıdan girilir, dört kubbeyle örtülü çok güzel bir yapıdır. Şimdi kasaplar, semaverciler ve teneke esnafı tarafından kullanılır. Semaver yapımını izleyebilir ve çekiç sesleri eşliğinde oymaağaç kebabını yiyebilirsiniz. Üçüncü adresimiz tarihi evler kendine özgü kagir karkas ve kireç kaplama evler eski mahallelerin neredeyse tamamında var, şimdilerde restore edilmişler. Tabi görmeye kesinlikle değer ilginç mimarileri var! Anneannemin evi de bu şekilde idi, çok seviyordum. Labirent gibiydi ama güzel olduğu kadar işi çoktu. Yıkılıp yerine başka bir ev yapıldı 🙁 Neyse şehrin göbeğinde önemli buluşma yeri olan çok büyük bir çınar ağacı var bir sürü hikayeleri varmış. Ve çoğunluğu Osmanlı dönemine ait camiler, en özgünleri Tacettin Paşa Cami ve Kale camisidir. Tacettin Paşa Cami (Kurşunlu Cami) 1494 yılında yapılmıştır 1943 deki büyük depremde yıkılmış ve aslına uygun bir şekilde tekrar yapılmış. Anneanemin babası burada imamlık yapmış. Kale cami 1659 yılında Köprülü Mehmet Paşa’nın eşi tarafından yapılmış fazla zarar görmemiş özgünlüğünü koruyabilmiş. Tarihi halk kütüphanesi Fazıl Ahmet Paşa tarafından 1662 yılında yaptırılan taş medresenin bir odasında ilk kütüphane olarak hizmet vermeye başlamıştır.
Yörgüç Paşa Cami (orta cami) 1431 yapılmış. Namazgah (Abdülgani) Camisi Köprülü Mehmet Paşa tarafından XVII.yüzyılda yaptırılmıştır.1906 depreminde tamamen yıkılmış 1915 mahalle sakinleri tarafından ahşap bir cami yaptırılmış. Sıra geldi hamamlara Şifa hamamı, Kale hamamı, Yeni hamam hepsi tarihi eser ve kullanır durumda ben yeni hamama gittim daha doğrusu zorla götürüldüm. Suyu severim ama sıcaktan pek hoşlanmam malum hamam aşırı sıcak oluyor ama buna rağmen çok güzeldi. Her yer mermer kurnalar falan değişik bir yer tavsiye ederim. Bu arada hamam demişken Vezirköprü’ye 20 dk uzaklıkta Havza ilçesi de kaplıcaları ile meşhur yolunuz düşerse uğrayın derim annem güzel olduğunu söylüyor. Vezirköprü ve Havza sınırlarını çizen Istavloz çayı üzerinde antik Kurt köprü vardır tahrip olması nedeni ile 13. yüzyılda yapılmış ve çeşitli onarımlarla bugüne kadar ulaşmıştır.
Evet buralar benim görebildiklerim göremediklerim ise Oymaağaç Höyüğü (kutsal Hitit Kenti:Nerik) Hititlerin kayıp şehridir. Karadenizde ilk çivi yazılı tablet burada bulunmuştur. Hititlerin ünlü kralı III.Hattuşili burada bulunmuş Kadeş savaşına bu bölgeden asker toplayarak katılmıştır.
İncirli kışlakları kagir kışlak evleri,200 yıllık taş örgü çeşmesi ve kilise kalıntıları daha neler neler yerlilerinden bazı kişilerin eski zamanlarda kalma gömüler bulup zengin olduklarıda halen anlatılmakta ve birçok tarihi eserin toprak altında olduğu binmekte bir haftada öğrendiklerim bu kadar doğa güzellikleri çok fazla bir güzel havalarda ziyaret etmeniz dileği ile .
Sevgiler.
Esila Duru TUTKUN