Günlük yaşantı içerisindeki yoğun tempo ve duygu değişimleri sebebiyle insan hayatının vazgeçilmez bir parçası olan stres açığa çıkmakta ve stresin yoğunluğuna göre ruhsal, fiziksel, duygusal sorunlar meydana gelmektedir. Bu kadar hayatın içerisinden bir kavramı anlamak için ilk olarak stresin ne olduğunu, ortaya çıkardığı sorunları, ve stresle nasıl baş edilebileceğini ve yönetebileceğimizi anlamamız gerekiyor. Etkili stres yönetiminde ise stresin daima olumsuz olmadığını, insanlarda motivasyon sağlayarak başarıya ulaşmalarını sağlayabileceğini gözlemleyebiliriz. O halde yaşamlarımızın vazgeçilmez parçası olan stresi incelemeye başlayalım.
Stresin kelime kökeni Latince‘de “estrictia” , eski Fransızca’da “estrece” sözcüklerinden gelmektedir. 17.yüzyılda felaket, bela, musibet, dert, keder, elem olarak da kullanılmıştır. 1930’lu yıllarda stres hakkında çalışmış Hans Selye stresi “bireyin çeşitli çevresel stresörlere karşı gösterdiği genel bir tepki” olarak tanımlamıştır. Her ne kadar bu tanımda stresin insanda yarattığı fiziksel tepkiler öne çıksa da, fiziksel tepkilerin yanı sıra ruhsal belirtiler, sosyal belirtiler, duygusal belirtiler ve zihinsel belirtiler stresin insanların yaşantısında yarattığı tepkilerdendir.
Stres, günlük hayatta bireylerin çevrelerinde karşılaştıkları zorluklar ve etkileşimler sonucu ortaya çıkar. İş yükü, akademik baskılar, finansal sorunlar veya kişisel çatışmalar gibi dışsal faktörler stresin ana kaynaklarıdır. İnsanın çevresiyle girdiği bu etkileşimler sonucu ortaya çıkan strese uzun süre maruz kalınırsa bireyin günlük yaşamını olumsuz etkiler.
Stresin olumsuz yönleri gibi bireyde olumlu yönleri de bulunmaktadır. Fazla miktarda stres bireyin odaklanmasında sorun yaşatırken az miktarda stres tembelliğe yol açabilir. Etkili yönetildiğinde stres bireyleri harekete geçirerek hedeflerine odaklanmalarını ve daha üretken olmalarını sağlayabilir.
Stresle yönetmenin ilk adımı, stres kaynağını anlamaktır. Stresin kaynağı belirlenip çözümler üretilmelidir. Günlük planlama yapmak, düzenli egzersiz veya meditasyon gibi rahatlatıcı aktivitelerle stres düzeyi azaltılabilir. Ayrıca, hobilerle ilgilenmek ve sevilen uğraşlara vakit ayırmak bireye büyük oranda hem zihinsel hem de duygusal rahatlama sağlar. Etkili stres yönetiminde destek almakta önemlidir. Bu aile bireyleri, arkadaş veya bir uzman olabilir.
Sonuç olarak, stres insanın bir parçasıdır ve basit bir şekilde koparılıp atılamaz. Etkili stres yönetimle stres insanların hayatına avantajlar sağlayabilir. Doğru yaklaşımlar benimsendiğinde, stres bir engel olmaktan çıkar.