Birçok toplumda zekâ, bir insanın ne kadar bilgili ve donanımlı olduğunu temsil eder. Ancak benim fikrimce zekâ hızlı düşünme ve çözüm bulma becerisidir ve geliştirilebilir. Ayrıca birçok insanda zekânın doğuştan geldiğini ve insanların kaderi olduğu gibi yanlış bir düşünce vardır. Zekâ asla kader veya süreklilik değildir, İnsanın zekâsı gelişebilir ve körelebilir bunu da çevresindeki insanlar ve yetiştiği ortamlar çok etkiler.
Bilimsel olarak zekâ beynimizin içindeki düşünmemizi sağlayan bir takım bağlantı noktaları ile alakalıdır. Yani bu bağlantı noktaları ne kadar fazlaysa o kadar zekisinizdir. Ayrıca bu bağlarda ne kadar fazla olursa o kadar hızlı düşünürsünüz. Beyninizde böyle bağlantılar oluşturmak düşüncelerinizin birbiriyle daha fazla etkileşimde olmasını sağlar ve böylece hızlı düşünürsünüz bu olaya da zekâ denilebilir. Bu bağları nasıl arttırabiliriz diye soracak olursak, aslında birçok yöntemi vardır. Fakat kısacası düşünmenizi sağlayacak etkinlikler yapmak bu bağları arttıracaktır. Örneğin, bulmaca çözmek veya kitap okumak gibi aktiviteler yapılabilir. Bu ve bunun gibi aktiviteler düşünmenizi sağlar, böylece zekânız gelişebilir.
Başta da söylediğim gibi zekâ sadece gelişmez aynı zamanda körelir de. Elbette zekâ da kolay gelişip körelen bir yapı değildir. Gelişmesi ve körelmesi için belli bir süreç lazımdır. Çevresel etkenler ve çevrenizdeki insanlarda zekânızın gelişimi ve körelmesi noktasında etkilidir. Hep aynı çevre içinde bulunup, farklı şeyler denemiyor ya da yapmıyorsanız bu bir süre sonra zekânızın olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacaktır.
Fakat şöyle bir noktada vardır, zekâyı aynı zamanda genetik faktörlerde etkiler ancak bu sadece bir temeldir. Bunun üstüne bir şey koyarak veya bu temeli yarım halde bırakmak size kalmış. Zekâ da bir tür adaptasyondur aslında. Başka bir deyişle tekrarla kazanılmış bir alışkanlıktır. Ayrıca bu alışkanlık sadece akademik hayatta kazanılmaz ve elbette ki sadece akademik hayatınızı etkilemez. Aslında bilimsel yazılardan ve makalelerden anladığımız kadarıyla zekâ sizin akademik hayatınızın çok küçük bir kısmını etkiler. Asıl olan sizin rutin hayatınızda kazandığınız alışkanlıklar ve becerilerdir. Zekâyı da asıl geliştiren budur zaten. Dediğimiz gibi zekâ bir problem çözebilme kapasitesidir, bundan dolayı zekâ kişinin yetenekleri ya da yetenek kapasitesi ile doğru orantıdadır. Elbette çok zeki insanlarda her türlü yeteneği sergileyemeye bilir fakat kişinin doğal yeteneklerindeki ya da sonradan kazanılmış olan bir yetenekteki gelişim seviyesi zekâyla doğru orantılıdır diyebiliriz. Çünkü kişi yeteneklerinde ne kadar başarılıysa problem çözebilme becerisini o kadar kazanmış demektir.
