Giyilebilir Teknoloji, üzerinize giydiğiniz teknoloji içeren her türlü elbise ve nesneyi tarif etmek için kullanılan genel bir terimdir. Yaşadığımız yüzyılın teknolojisi, giyim üretimini, modayı ve tasarımlarını da önemli ölçüde etkilemektedir. Günümüzde teknolojide gelinen noktada, giyilebilir teknolojiler alanında önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Giysiler üzerinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılması ve teknolojinin tekstiller ile birleştirilmesi ile giyilebilir teknoloji ürünleri ortaya çıkmıştır. 2000’li yıllardan itibaren akıllı tekstiller, tekstil ve hazır giyim sektörleri içerisinde önemli bir yer edinmeye başlamıştır.
Bu kavram aslında yeni değil. Sağlık sektöründen iletişim, güvenlik, spor sektörlerine birçok alanda kullanılıyor. Bizim konumuz ise moda sektöründe konumlandığı yer. Tekstil ürünleri kullanım amaçları bağlamında toplumun algıları ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda durmaksızın farklı yönlere eviriliyor. Üretim şekilleri, teknikler, kullanılan malzemeler değiştikçe moda tasarımları da bu yönde şekilleniyor. Günümüzde giyilebilir teknoloji ürünleri genellikle akıllı saatler ve bilek bantları olarak karşımıza çıksa da ürünler moda sektöründe Apple Watch, Google Glass gibi ürünlerden çok daha geniş alana yayılmış durumda.
Giyilebilir teknoloji kavramını açıklamak için kimi zaman elektronik tekstil, e-tekstil olarak da adlandırılan akıllı tekstil (smart textile) kavramından da bahsetmek gerek. Akıllı tekstiller kullanıcıya geleneksel giysilerin sağlamadığı işlevler ve yetenekler sunan, genellikle akıllı bir giysi ile sonuçlanan çeşitli teknolojilerle entegre kumaşlar olarak tanımlanabilir. Aynı zamanda estetiğe odaklanan ve performansa odaklanan tekstiller olarak iki gruba ayrılabilir. Giyilebilir teknoloji ise özet olarak vücutta taşınan bilgisayımsal ve duyusal cihazların icadı, tasarlanması, meydana getirilmesi, kullanılması çalışması veya uygulaması olarak tanımlanabilir.
Giyilebilir teknolojinin ilk örneklerini yıllar öncesinde görmekteyiz. Modern anlamda ilk giyilebilir teknoloji ürünü 1961 yılında Edward O. Thorp ve Claude Shannon tarafından icat edilmiştir. Cihaz, oyunlarda hile yapmak amacıyla tasarlanmış olup ayakkabı tabanlı bir zamanlama cihazıdır.
Günümüzde giyilebilir teknoloji ürünlerinin tasarımı, üretimi, satışı ve bu yöndeki kullanıcı talepleri hiç olmadığı kadar artmış durumda. Bu durum verilerin korunması, veri gizliliği gibi hukuki problemlerin yanı sıra fikri mülkiyet hukuku bağlamında da problemlere yol açıyor ve bu sorunlar ürünlere etkili bir fikri mülkiyet koruması sağlanmasını şart kılıyor. Bu noktada giyilebilir teknoloji ürünleri için somut olay bazında inceleme yapılarak uygun olan hukuki korumanın vakit kaybetmeden tercih edilmesi de önem arz ediyor. Bir gün tüm moda ürünleri giyilebilir teknoloji olarak nitelendirilebilecek mi, yoksa giyilebilir teknoloji bir kategori olarak mı varlığını sürdürecek bilinmez ancak hem moda endüstrisinin hem teknoloji sektörünün ayrılmaz bir parçası olarak büyümeye devam edeceği kuvvetle muhtemel görünüyor. Sektörün büyüme hızı karşısında konu hakkındaki farkındalığın hem üreticiler hem tüketiciler adında artması da önem taşıyor ve bu sebeple giyilebilir teknoloji ürünleri hususunda gerekli fikri mülkiyet korumasının üretici şirketler tarafından etkili ve hızlı şekilde sağlanması gerekiyor.
