Batıl inanç, akılsal bir temele dayanmayan davranış ve inançların birleştiği inanış tarzına denir.
Tepkisi ispatlanamayan, gerçek bir sonucu olmayan sözler söylemek ya da farklı inançlara inanmaktır.
Kara kedi görmenin ya da merdiven altından geçmenin uğursuzluk getireceğine inanmak gibi davranışlar batıl inançlara örnek verilebilir.
Batıl inanç dediğimiz biz insanları ikiye ayırır. Bir grup insan batıl inancı hayat felsefesi haline getirirken, diğer grup ise batıl inancı hayatlarına hiç dahil etmezler. Peki siz hangi gruptansınız?
Batıl inançların asıl kaynağını eski paganist* inançlarda aramak gerekir. Eski çağlardan kalma batıl inanç dediğimiz alışkanlıklar günümüze kadar gelmiş ve hala devam etmektedir.
Batıl inançlar, eski tarihlerden günümüze kadar dayanan anlamsız ,inançlara ilişkin bazı tahminlerde bulunabiliriz.Örneğin. günümüzde Ay’ın Dünya’nın bir uydusu olduğunu hepimiz biliyoruz. Oysa binlerce yıl önce yaşamış insanlar ise Ay’ın bir tanrıça olduğuna inanıyorlardı, insanlara bereket ve uğur getirdiğine inanıyorlardı. Günümüzde altına el sürmek gibi davranışlar eski dönemlerden kalmış olabilir. At nalının uğur getirdiğine inanmanın nedenlerinden biri, eski Avrupa topluluklarından Keltlerin** atın kutsallığına inanmaları olabilir.
Hapşıran bir kişiye “çok yaşa!” denmesinin sebebi ise, hapşırma esnasında ruhun geçici olarak bedenden ayrıldığına inandıkları için ortaya çıkmış olduğu düşünülebilir. Hapşıran bir kimseyi bu tarz sözlerle sevindirmek, belki de ruhun eski haline geri dönmesine yardımcı olma amacı ile söylenir.
13 sayısının uğursuzluk getirdiğine inanılan inanç ise 13 Ekim 1307 Cuma günü Tapınak Şövalyeleri’nin tutuklanması ve işkence edilerek öldürülmesine dayanır. Bu batıl inanç günümüze kadar ulaşmış ve gücünü hâlâ yitirmemektedir ki, bazı ünlü otellerde 13 sayısını taşıyan kat ve oda bulunmamaktadır. Bununla beraber BMW’nin Münih’te bulunan merkez binasının 13. katı boştur.
Anadolu’da bulunan halk arasında boş inançlar günümüzde de karşımıza çıkar. Bunlardan birkaç örnek verecek olursak:. Birine kesici alet verilirken düşmanlığa sebebiyet vermemek adına üzerine tükürülür. Akşam tırnak kesmenin iyi olmadığına da toplum tarafından inanılır..
Bu tarz gerçekliği kanıtlanmayan inançlara inanmanın biz insanların hayatına neler kattığına değinecek olursak, bu inanışlar bizlere göre ilkel, çocukça ve irrasyonel bir kavramdır. Fakat günümüzde bu inanışlara hala inanıp kendini rahatlatan bazı topluluklar da vardır. Renklere, sayılara hatta bazı eşyalara çeşitli anlamlar yükleriz. Fakat çoğu zaman bunun farkında bile olmayız. Kimimizin uğurlu rengi, kimimizin ise uğurlu sayısı vardır. Bize uğur ya da uğursuzluk getirdiğine inanılan bu inançlar hayatımızda bir rol oynamasa bile insanlar bu davranış ve inançlarla kendilerini rahatlatır.
*Paganizm, kökleri dünyanın kadim doğa dinlerine uzanan bir inanç biçimi ve bu dinlerin genel adıdır.
** Keltler Tarihöncesi ve ilkçağ döneminde Avrupa’da yaşayan ve günümüzde altı ulustan oluşan bir halktır